ارزیابی تطبیقی داده‌های شبکه‌ای بارش و دمای سامانه جهانی داده‌گواری زمینی (مطالعه موردی: حوضه حله)

Abstract

تحقیق حاضر به ارزیابی عملکرد پایگاه داده مدل جهانی همسان سازی داده‌های زمینی (GLDAS) در برآورد دو متغیر هواشناسی بارش و دمای هوا در دو مقیاس زمانی روزانه و ماهانه در حوضه‌آبریز حله واقع در جنوب ایران می‌پردازد. برای رسیدن به اهداف تحقیق از اطلاعات یازده ایستگاه اندازه گیری بارش و دما، در طی 14 سال استفاده گردید. در این تحقیق به منظور امکان مقایسه داده‌های شبکه‌ای پایگاه و نقطه‌ای ایستگاه، از روش مقیاس کاهی نرخ افتاهنگ دما و بارش و شاخص‌های آماری استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد عملکرد پایگاه داده GLDAS در برآورد دمای هوا نسبت به بارش بسیار مناسب‌تر می‌باشد به طوری که در مقیاس زمانی روزانه مقدار میانگین ضریب تعیین در یازده ایستگاه برای برآورد بارش به ترتیب 329/0 می‌باشد در حالی که عملکرد در برآورد دمای هوا با میانگین ضریب تعیین 934/0 بسیار مناسب می‌باشد. در مقیاس زمانی ماهانه نتایج این تحقیق نشان می‌دهد که عملکرد پایگاه داده GLDAS در برآورد هر دو متغیر دما و بارش بسیار مناسب می‌باشد به طوری که در مقیاس ماهانه مقدار ضریب تعیین در پارامترهای دما هوا و بارش به ترتیب 984/0 و 857/0 می‌باشد. بنابراین می-توان بیان داشت، مناسب بودن عملکرد در یک متغیر هواشناسی دلیلی بر مناسب بودن در همه پارامترها نمی‌باشد. با توجه به شاخص میانگین خطاها پایگاه داده GLDAS داده‌های دمای هوا را بیشتر از واقعیت برآورد می‌نماید اما در برآورد داده های بارش کم‌برآورد می باشد. در پهنه‌بندی خطا مشاهده می‌گردد خصوصیات سطح حوضه از جمله ارتفاع نیز می‌تواند در ارزیابی عملکرد پایگاه تاثیرگذار باشد.

Keywords

• بارش
• پایگاه داده gldas
• دما
• حوضه‌آبریز حله