تحقیقات مالی اسلامی (پیوسته) (Apr 2020)

ریسک نقدینگی و کیفیت دارایی‌ها- تأمین مالی در بانکداری اسلامی: رویکرد تحلیل همبستگی بنیادی

  • فاطمه زارعی,
  • محمد ندیری,
  • جلال نادری سمیرمی,
  • سیدعباس موسویان

DOI
https://doi.org/10.30497/ifr.2019.2418
Journal volume & issue
Vol. 9, no. 2
pp. 579 – 610

Abstract

Read online

یکی از مهم‌ترین ریسک­هایی که نظام بانکداری اسلامی (همانند بانکداری متعارف) با آن روبروست، ریسک نقدینگی است اما به‌دلیل ماهیت متفاوت ابزارهای مورداستفاده در نظام بانکداری اسلامی برای مدیریت نقدینگی و به‌دلیل حرمت ربا، مدیریت نقدینگی در نظام بانکداری اسلامی، پیچیده­تر از نظام بانکداری متعارف است. این تحقیق به‌دنبال بررسی رابطه بین کیفیت دارایی­ها – بدهی­ها و نحوه تأمین مالی با ریسک نقدینگی در بانکداری اسلامی و نیز بررسی این موضوع با در نظر گرفتن نقش عنصر زمان در ریسک نقدینگی، با تقسیم نیازهای نقدینگی به دو نیاز آنی و غیرآنی با استفاده از نسبت­های مالی است. برای بررسی موضوع از اطلاعات ترازنامه پایگاه اطلاعاتی اوربیس و سایت بنکر برای بانک‌های اسلامی در دوره زمانی 2016-2011 میلادی استفاده‌شده است. روش مورداستفاده برای بررسی موضوع، روش تحلیل همبستگی بنیادی یا کانونی است. نتایج تحقیق با استفاده از نرم­افزار استاتا حاکی از تغییرپذیری و همبستگی بسیار بالای نسبت‌های نقدینگی معرف ریسک نقدینگی با متغیّرهای معرف کیفیت دارایی و تأمین مالی است. همچنین نتایج تحقیق نشان می­دهد که هرگاه از سه نسبت مربوط به سنجش ریسک نقدینگی آنی و غیر آنی هم‌زمان استفاده می­شود 97 درصد تغییرپذیری ریسک نقدینگی با تغییرپذیری متغیّرهای مستقل (کیفیت دارایی- تأمین مالی) تبیین می­شود؛ ولی هرگاه از نسبت‌های آنی و غیرآنی به‌تنهایی برای سنجش استفاده شود میزان تغییرپذیری متغیّر وابسته با تغییرپذیری متغیّرهای مستقل (کیفیت دارایی- تأمین مالی) به ترتیب 531/0 و 382/0 است.

Keywords