اثر محلول پاشی کیتوزان بر رشد و خصوصیات بیوشیمیایی گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) در شرایط تنش کم آبی

Abstract

به منظور ارزیابی اثر تنش کم آبی و محلول پاشی کیتوزان در گیاه گلرنگ (Carthamus tinctorius L.) آزمایشی گلدانی بصورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در سال 1388 در دانشکده ی کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل تنش کم آبی (آبیاری پس از تخلیه ی 55 درصد رطوبت قابل دسترس خاک (بدون تنش) و آبیاری پس از تخلیه ی 70 درصد رطوبت قابل دسترس خاک (تنش کم آبی))، دو سطح کیتوزان (صفر (شاهد)، 05/0 و 1/0 درصد، که همه در اسید استیک یک درصد حل شده بودند) همراه با تیمار آب مقطر (شاهد آب) و زمان محلول‌پاشی کیتوزان (قبل و در طول دوره‌ی ساقه دهی) بودند که داخل گلدان های آزمایشی اعمال شدند. نتایج نشان داد که تنش کم آبی موجب کاهش ارتفاع بوته، سطح برگ، وزن خشک ساقه و ریشه، طول و حجم ریشه گردید. درحالی که محلول پاشی با کیتوزان سبب افزایش این صفات شد. همچنین تنش کم آبی میزان فلورسانس کلروفیل، کلروفیل برگ و محتوی آب نسبی را کاهش داد. محتوی کاروتنوئید، پرولین و مالون دی آلدئید (MDA) در پاسخ به تنش آبی افزایش یافت. محلول‌پاشی گیاهان قرار گرفته در معرض تنش کم آبی با کیتوزان سبب افزایش محتوی آب نسبی (%77/68)، کارآیی کوانتومی نظام نوری 2 (Fv/Fm) و کلروفیلb شد، درحالی که محتوی MDA را در این گیاهان کاهش داد. نتایج این آزمایش نشان داد که مصرف کیتوزان می تواند اثرات مضر تنش کم آبی را در گیاه گلرنگ کاهش داده و رشد آن را بهبود بخشد.

Keywords

• رطوبت قابل دسترس
• کلروفیل
• مالون دی آلدئید
• میزان فلورسانس کلروفیل