Przemilczane historie. Rdzenna perspektywa w poezji Karenne Wood

Abstract

Tekst jest próbą przybliżenia polskiemu czytelnikowi twórczości zmarłej w 2019 r. rdzennej poetki z narodu Monakanów, Karenne Wood. Poezja stanowiła w życiu tej artystki działalność niejako poboczną, głównym jej środkiem wyrazu był bowiem szeroko pojęty aktywizm. Poetka przez lata działała w Komisji Repatriacyjnej Krajowego Kongresu Indian Amerykańskich, aby następnie skupić swój wysiłek na zmianach w podstawie programowej nauczania historii, tak aby uwzględniała głos tubylczy i tworzyła miejsce dla alternatywnych, często przemilczanych wersji wydarzeń. Tekst przygląda się punktom stycznym tych dwóch działalności: wierszom, w których znane karty z historii kolonialnej zyskują nowe znaczenie poprzez odwrócenie perspektyw, a także tym utworom, które swą wymową całkowicie kontestują historię głównego nurtu. Ze względu na jasno określony, prospołeczny wydźwięk twórczości Wood celem tekstu jest próba wpisania jej poezji w koncepcję trybalografii, autorstwa pisarki z narodu Choctaw, LeAnne Howe. Według jednego z założeń tego pojęcia droga do utwierdzenia się rdzennej tożsamości oraz symbolicznego zadośćuczynienia wiedzie przez ciągłe negocjowanie przeszłości, a także uznania tradycji ustnej jako równoprawnego źródła historycznego.

Keywords

• historia
• trybalografia
• tradycja ustna
• tożsamość