خصوصیات جمعیتی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جمهوری تازه استقلال یافته ترکمنستان

Abstract

ترکمنستان قبل از آن که در سال 1925 یکی از جمهوری­ های شوروی بشود قسمتی از ترکمنستان مسلمان بوده (دوبلیچ و مولر 1990، ص9) جمهوری ­های ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و ترکمنستان نیز جزء ترکستان سابق بوده ­اند (روآ، اولیویه، ترجمه منصوری، ص53). این جمهوری چند ملیتی است و ترکمن ها ملیت غالب آن را تشکیل می­ دهند. سایر گروه­ های ملی- قومی نظیر روس­ ها، ازبک­ ها، قزاق ­ها و تعداد کمی از تارتارها، اوکراینی­ ها، ارامنه، آذربایجانی­ ها و قره قالپاق ها نیز بعنوان اقلیت­ هایی، در این جمهوری زندگی می­ کنند. اکثریت ترکمن های شوروی در این جمهوری ساکن هستند و تعداد کمی از ترکمن­ ها در ازبکستان، تاجیکستان، و قفقاز شمالی و اُبلست آستاراخان (متعلق به فدراسیون روسیه) زندگی می­ کنند. (بریتانیکا، 1990، ص1100) ترکمن­ ها از گروه نژادی «یوروپوییدها Europeoida» (یعنی متعلق به گروه اروپایی) هستند که به همراه یک اختلاط نژادی کوچک مغولی هستند (Turkmens, P.484) بدین ترتیب می­ توان آنها را عمدتاً در گروه نژاد قفقازی ه­ای یا سفید طبقه­ بندی کرد، که در عین حال با نژاد زرد نیز کم و بیش اختلاط نژادی دارند. مذهب ترکمن های سنی- حنفی و زبان آنها ترکمنی (یکی از شعبات زبان آلتایی- ترکی است) دوبلیچ و مولر در مورد ترکمنستان می­ نویسند که ترکمن ­ها هنگامی که اقدامات دولت شوروی برای مدرنیزه کردن ناحیه شروع شده بود مردمی کوچ نشین بوده ­اند(1990،ص9) در حال حاضر تقریباً نیمی از مردم این جمهوری در روستاها و نیمی از مردم این جمهوری در روستاها و نیمی دیگر در شهرهای مختلف آن زندگی می­ کنند. نیروی انسانی ترکمنستان از لحاظ جنبه ­های کمی و کیفی و موضوعات و مسائل جمعیتی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در رابطه با این جمهوری تازه استقلال یافته در این بخش مورد بحث و بررسی قرار گرفته­ اند. ترکمنستان در حال حاضر یکی از اعضای کشورهای مستقل مشترک المنافع است که اخیراً به عضویت سازمان همکاری اقتصادی اکو پیوسته است.