Türkiye'deki Suriyeli Kadınlar Kurban ya da Sosyal Girişimci

Abstract

Bu araştırmanın amacı, kadınların Suriye’deki geçmişleri ışığında Türkiye’deki geleceklerini anlayabilmek adına, halihazırdaki konumlarını en çok etkileyen sosyo-politik meseleleri analiz etmektir. Bu konuda birçok araştırma yapılmış olmasına rağmen, bunların çoğu, sağlık, şiddet, ayrımcılık, dışlanma, psikolojik ve ruhi sağlık gibi problem konularına odaklanmıştır. Oysa bu çalışma değişik bir bakış açısı ile bu kadınlara kendi adlarına, kendi tecrübeleri ve geleceğe ait kendi planlarını konuşabilmeleri için bir platform sunmuş ve veriler bu anlayış ile toplanmıştır. Bu çalışma, Suriyeli kadınlarla geçirilen beş yıllık bir beraberliğin sonunda, onların kendilerine yardım eden gönüllü gruplarla arkadaşlık geliştirip daha sonra kendi girişimciliklerini başlattıklarını tespit etmeye fırsat vermiştir. Araştırmanın başlangıcında, Türkiye’ye ilk geldiklerinde, genelde kadınların gidip yardım kurluşlarından yardım istemesi şaşırtıcı bir tespittir. Erkekler aileleri için yardım istemeyi kendilerine ar edinmişlerdir. Çünkü bu durum onların geleneksel aile yöneticisi olma rollerine ters düşmektedir. Suriyeli kadınlardan bazıları, yardım faaliyeti yürüten Türk kadınlardan yardım almaya başlayınca her iki grup arasında zamanla bir arkadaşlık oluşmuştur. Böylece bazı Suriyeli kadınlar zamanla Türk kadınlarla beraber, diğer Suriyeli mültecilere yardım faaliyetlerinde yer almaya başlamışlardır. Daha sonra bunlardan birkaçı kendi sivil toplum kuruluşlarını kurmuş, bu adım onları kurban olma rolünden aktif sosyal girişimci olmaya doğru yönlendirmiştir. Bu yüzden, Suriyeli kadınlardaki bu değişim ve dönüşüm sürecini daha iyi değerlendirebilmek için bu çalışmada teorik çerçeve olarak Amartya Sen ve Martha Nussbaum’un Kapasite Yaklaşımı (Capability Approach) kullanılmıştır. Bu çalışma sosyal, siyasi, kültürel ve toplumsal cinsiyet alanlarında daha ileri seviyede yeni araştırmalar yapmaya kapı açacak olması bakımından önem arz etmektedir. Çalışmada veriler katılımcı gözlem, derinlemesine mülakat, odak grup görüşmesi gibi nitel yöntem araçları ile toplanırken, veri analizleri Kapasite Yaklaşımı çerçevesinde hermeneutik yöntemla yapılmıştır.

Keywords

• suriyeli kadınlar
• mülteci
• sosyal girişimci