Türk Kütüphaneciliği (Mar 2022)

Dünyada ve Ülkemizde RDA’ya Geçiş

  • Mustafa Bayter

DOI
https://doi.org/10.24146/tk.991593
Journal volume & issue
Vol. 36, no. 1
pp. 54 – 73

Abstract

Read online

Amaç: Bilgi kaynaklarının bibliyografik tanımlanmasının amacı, bilgi kaynaklarını, kurallarla erişim uçlarını belirlemek ve bu kaynakları kullanıcılara sunmaktır. RDA, günümüzde bu işlemleri yapabilecek yeni kurallar bütünüdür. AAKK’den gelen sıkıntıların aşılması için RDA’ya geçilmiştir. Bu çalışmanın amacı kataloglama uygulamalarında Dünyada ve ülkemizde RDA’ya geçişin nasıl olduğunu ortaya koymaktır. Ülkemizde geçişin daha hızlanması için örneklerden faydalanılmasını sağlamaktır. Yöntem: Araştırma, RDA ile ilgili literatür taramasından oluşturuldu. “RDA” ve “RDA uygulaması” terimleriyle kütüphane veri tabanlarında yapılan ilk taramada birkaç yüz sonuçla karşılaşıldı. Arama sonuçları gözden geçirildiğinde, RDA konusunda literatürde birkaç dergi ortaya çıktı. Bu dergiler içerisindeki RDA uygulamasına geçişi tüm yönlerini kapsayan makaleler incelendi. RDA Toolkit, EURIG ve RSC web sitelerinde yer alan belgeler, bilgi merkezlerinin mevcut uygulama eğilimleri hakkında veri derlemeye yardımcı oldu. Bazı bilgi merkezlerinin web siteleri, kataloglama kuralları ve gelenekleriyle ilgili kısa genel açıklamalar sunuyordu. Bunlar, RDA uygulamalarında ve geçiş çalışmalarında rehberimiz oldu. Çalışmamızda belgesel tarama yöntemi ve betimleme yönteminden yararlanılmıştır. Bulgular: 2013 yılında uygulanmaya başlamış olan RDA, gelişmiş ülkelerde hızla yaygınlaşmıştır. Ülkemizde bazı üniversite kütüphanelerinde uygulanmaya başlanmış ancak Milli Kütüphane ve halk kütüphanelerinde henüz uygulanmamaktadır. Sonuç: RDA’ya geçişle ilgili diğer ülkelerdeki sorunlara benzer sorunlar Türkiye’ de de bulunmaktadır. Diğer ülkelerdeki çözüm önerileri incelenerek model alınabilir. Tüm dünyada RDA standartlarına geçiş hızla devam etmektedir. Ülkemizde de RDA’ya bir an önce geçilmesi kaçınılmazdır. Özgünlük: RDA günümüz koşullarında daha ayrıntılı ve birbiriyle bağlantılı bilgi kaynaklarının kullanıcıya en doğru şekilde sunulmasına olanak sağlamıştır. Yapılan bu çalışmada literatürdeki diğer çalışmalardan farklı olarak yeni kataloglama kuralı RDA standardına dünyadan çeşitli örnekler verilmiş ve ülkemizde de RDA’ya hızla geçilmesi gerektiği anlatılmıştır.

Keywords