استفاده از گیاهان دارویی در جیره میش‌های شیرده نژاد رومن و تأثیر آن بر عملکرد و فراسنجه‌های خونی بره‌های نر شیرخوار

Abstract

چکیدهسابقه و هدف: استفاده از گیاهان دارویی به‌عنوان محرک رشد، یکی از جایگزین‌های مناسب با اثرات متعدد به‌جای آنتی‌بیوتیک‌ها در جیره دام شناخته شده است. مطالعات متعددی در مورد استفاده از گیاهان دارویی یا اسانس‌ها و عصاره‌های آنها در نشخوارکنندگان انجام شده است، اما در بیشتر این مطالعات، تأثیر این گیاهان به‌طور مستقیم بر عملکرد رشد و تولید خود حیوان بررسی شده است. در این آزمایش، تأثیر مخلوط گیاهان دارویی به‌عنوان افزودنی‌های خوراکی در جیره میش‌های شیرده نژاد رومن مادر بر عملکرد و فراسنجه‌های خون بره‌های نر در دوران شیرخوارگی بررسی شده است. مواد و روش‌ها: تعداد 24 رأس میش شیرده نژاد رومن زایش اول با میانگین وزن ۲/۱± ۲/۵۰ و میانگین تولید شیر122.25 ± 03/1107 همراه با 24 رأس بره نر شیرخوار با میانگین وزن ۴۴/۰ ± ۳۴/۳ در قالب طرح کاملاً تصادفی به 4 گروه 6 رأسی تقسیم و برای 65 روز در جایگاه‌های انفرادی نگهداری شدند. گروه‌های آزمایشی میش‌های مادر شامل: گروه شاهد (جیره پایه)، تیمارهای اول، دوم و سوم علاوه بر جیره پایه به ازای هر راس میش روزانه 15 گرم پودر مخلوط زیره سبز، گشنیز و نعناع فلفلی به ترتیب با نسبت‌های ۶۰: ۳۰ : ۱۰؛ ۴۵: ۴۵:۱۰ و ۳۰: ۶۰: ۱۰ درصد دریافت کردند. بره‌های نر مکمل مخلوط گیاهان دارویی دریافت نکردند. توزین بره‌ها هر ۱۵ روز یکبار انجام شد. در انتهای دوره قبل از خوراک‌دهی صبح، به‌منظور تعیین فراسنجه‌های هماتولوژی، بیوشیمیایی، آنزیم‌های کبدی و خواص آنتی‌اکسیدانی خون از ورید گردن خون‌گیری شد.یافته‌ها: بر اساس یافته‌های این پژوهش، تفاوت معنی‌داری بین گروه شاهد و تیمارها از لحاظ وزن نهایی و افزایش وزن روزانه بره‌ها مشاهده نشد. تعداد و درصد حجمی گلبول‌های قرمز خون بره‌ها در تیمار سوم کمتر از گروه‌های دیگر بود (05/0>P) هرچند، تفاوت آماری معنی‌داری با گروه شاهد نداشت. میزان هموگلوبین در تیمار اول بیشتر و در تیمار سوم کمتر بود ولی تفاوت معنی‌داری با گروه شاهد نداشت. تعداد گلبول‌های سفید و شمارش افتراقی این سلول‌ها تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. غلظت گلوکز خون بره‌های شیرخوار در تیمار آزمایشی اول بیشترین و در تیمار سوم کمترین بود ولی نسبت به گروه شاهد تفاوت معنی‌داری نداشت. غلظت این فراسنجه در تیمار اول نسبت به تیمار سوم از لحاظ آماری متفاوت بود (05/0>P). تفاوت آماری معنی‌داری بین گروه‌های آزمایشی از لحاظ غلظت‌های پروتئین تام و کراتینین مشاهده نشد. غلظت تری‌گلیسرید در تیمار دوم بیشتر از گروه شاهد بود (05/0>P). فعالیت آسپارتات آمینوترانسفراز در تیمارهای دوم و سوم کمتر از گروه شاهد بود (05/0>P). فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، ظرفیت کل آنتی‌اکسیدانی و شاخص مالون‌دی‌آلدئید تحت تأثیر قرار نگرفت. نتیجه‌گیری: نتایج آزمایش نشان داد استفاده از مخلوط گیاهان زیره، گشنیز و نعناع فلفلی با نسبت‌های مختلف در جیرة میش‌های مادر، غلی‌رغم اثرات مطلوب بر برخی فراسنجه‌های خون بره‌های نر شیرخوار، تاثیر معنی‌داری بر عملکرد و وضعیت آنتی‌اکسیدانی خون آنها نداشت.

Keywords

• آسپارتات آمینوترانسفراز
• افزایش وزن روزانه
• سلول‌های خون
• ظرفیت آنتی‌اکسیدانی
• مالون‌دی‌آلدئید