بررسی امکان جایگزینی کودهای آلی با کود شیمیایی در زراعت کلزا (Brassica napus)

Abstract

به‌منظور بررسی اثر کودهای آلی و شیمیایی بر عملکرد و اجزای عملکرد کلزا، آزمایشی در مزرعه‌ی دانشکده کشاورزی مشهد در سال 1391 اجرا شد. تیمارهای این آزمایش شامل کود‌های آلی و آبیاری بود. تیمارهای کودی شامل، کمپوست زباله شهری، ورمی‌کمپوست، کود دامی کاملاً پوسیده و کود شیمیایی نیتروژنه بود. آزمایش به‌صورت اسپلیت‌پلات و در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار اجرا شد. تیمارهای آبیاری در کرت اصلی و تیمارهای کودی در کرت‌های فرعی قرار گرفتند. در طول فصل زراعی از صفات مورد‌نظر یادداشت‌برداری به‌عمل آمد. نتایج آزمایش نشان داد که عملکرد دانه، تعداد غلاف در بوته و وزن هزار‌دانه در تیمار آبیاری در مقایسه با کم‌آبیاریبه‌ترتیب 21 ، 5/9و 17درصدبیشتر بود. تیمار استفاده از 50‌تن در هکتار کود دامی در مقایسه با بقیه تیمارها در شرایط کم‌آبیاری بیشرین عملکرد دانه را تولید نمود (875‌کیلوگرم در هکتار).بعد از تیمار 50‌تن در هکتار کود دامی، تیمار کود شیمیایی و تیمار 11‌تن در هکتار ورمی‌کمپوست با عملکردی معادل، 820 و 814‌کیلو‌گرم در هکتار در مرحله بعدی قرار داشتند. در شرایط آبیاری کامل اختلاف تیمارهای کودهای آلی با کود شیمیایی بیش‌تر شد و تیمار کود شیمیایی با عملکرد دانه‌ای معادل 1284‌کیلو‌گرم در هکتار تفاوت زیادی با بقیه تیمارها نشان داد. بنا‌براین به‌نظر می‌رسد که گیاه کلزا در شرایط کمبود رطوبت عکس‌العمل بهتری به کودهای دامی و ورمی‌کمپوست نشان می‌دهد و در صورتی‌که از نظر اقتصادی مقرون به‌صرفه باشد، امکان جاگزینی آن‌ها در این‌گونه شرایط با کودهای شیمیایی میسر می‌باشد.

Keywords

• آبیاری
• عملکرد دانه
• کمپوست زباله شهری
• کود گاوی
• ورمی کمپوست