Mazurków Chopina i Szymanowskiego rezonans w twórczości następców. Wybrane przykłady

Abstract

Artykuł podejmuje próbę możliwie szerokiego i różnorodnego spojrzenia na twórczość mazurkową kompozytorów polskich od Żeleńskiego do Kilara, zrodzonej z impulsu, który wyszedł od dwóch największych twórców tego gatunku w historii muzyki – Chopina i Szymanowskiego. Posłużył temu subiektywny wybór trzydziestu jeden utworów fortepia­nowych z przedziału czasowego 1880-2006, zawierający przykłady z muzyki artystycznej. Twórczość użytkowa i, z niewielkimi wyjątkami, również salonowa, została pominięta. Autor skupia się na zagadnieniach harmo­niki i melodyki, które – jego zdaniem – są w stanie najpełniej ukazać obecność prze­two­­rzo­nych elementów pochodzenia ludowego oraz wzajemne relacje sfery wpły­wów i inspiracji w stosunku do tendencji indywidualnych i nowatorskich. Utwory zostały podzielone na pięć grup: (1) mazurki inspirowane idiomem chopinowskim i/lub o cechach użytkowo-salonowych, (2) mazurki inspirowane idiomem góralskim, (3) mazurki o inspiracjach płynących z dwóch różnych źródeł, (4) mazurki zdradzające oddziały­wanie inspiracji przeszłości na indywidualny warsztat kompozytorski, (5) mazurki z dominującymi cechami autorskiego warsztatu kompozytorskiego.

Keywords

• mazurek
• folklor
• muzyka ludowa
• muzyka fortepianowa
• muzyka polska
• rezonans