Alınteri sosyal bilimler dergisi (Dec 2020)
1921’DE SEYYAR JANDARMA MÜFREZELERİNİN İLGASI MESELESİ
Abstract
Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde teşkil olunan İcra Vekilleri Heyeti’nin ilk girişimi, Millî Mücadele’nin ilk yılında Anadolu’da idarî ve siyasî otoritenin pekiştirilmesi, güvenlik tedbirlerinin etkin bir surette ele alınmasına yönelik olmuştur. Bu dönemde Dâhiliye Vekâleti uhdesinde görev üstlenen Jandarma Teşkilatı, Meclis’in önceliği olmuş, bu doğrultuda nitelikli komutan ve rütbeli personelden yoksun durumda bulunan Jandarma Teşkilatı’nın tekrar “ıslah ve tevsiki” bir zorunluluk halini almıştır. Bu duruma çözüm arayan Meclis Hükümeti tarafından “Seyyar Jandarma Müfrezeleri Teşkili Hakkında Kanun Layihası” Meclis gündemine alınmıştır. Meclis’te 7 Haziran 1920 tarihli 5 sayılı “Piyade, Süvari Sınıfından Mürekkep Olmak Üzere Jandarma Müfrezeleri Teşkili Hakkındaki Kanun” kabul edilmiştir. Kanunun uygulamaya geçirildiği sırada, seyyar jandarma birliklerinin askerî otoritenin elinde olması durumu, beklendiği gibi idarî ve siyasî alanda sıkıntılar da yaşatmıştır. Yeni kurulan Seyyar Jandarma Teşkilatı, Milli Müdafaa Vekâleti emrinde olmasına karşın, ayrıca Dâhiliye Vekâleti emrinde de mutat jandarma birlikleri bulunmaktaydı. Meclis görüşmeleri sonrasında Bolu Mebusu Yusuf İzzet Paşa ve beraberindeki mebusların verdiği kanun teklifi, kırsal güvenlik işlerinin Dâhiliye Vekâleti’ne bağlı jandarmaya verilmesine dair düzenlemenin yapılmasıyla neticelenmiştir.
Keywords
