اثر‌بخشی روش توانبخشی روانی دوسا بر رفتارهای کلیشه‌ای کودکان مبتلا به اتیسم

Abstract

هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش توانبخشی روانی دوسا بر بهبود رفتارهای کلیشه‌ای کودکان مبتلا به اتیسم بود. از طرح پژوهشی تک آزمودنی استفاده شد. جامعه آماری این پژوهش، کودکان مبتلا به طیف اختلالات اتیستیک در بنیاد خیریه اتیسم (شامل 46 نفر) بودند. از میان داوطلبان شرکت در پژوهش 7 کودک مبتلا به اختلالات اتیسم در محدوده سنی 12-8 به صورت هدفمند انتخاب شدند. مداخله این پژوهش (روش دوسا) شامل 8 جلسه 55 دقیقه‌ای بود که برای هر کودک دو جلسه در هفته برگزار شد. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، مقیاس نمره‌گذاری اتیسم گیلیام بود. این پرسشنامه طی پنج مرحله (خط پایه اول، خط پایه دوم‌، نیمه جلسات درمان، پایان جلسات درمان، پیگیری) توسط والدین کودک تکمیل شد. داده‌های به‌دست آمده با استفاده از نرم‌افزار SPSS16به‌روش محاسبه اندازه اثر تجزیه و تحلیل شدند. شاخص بهبودی در هر یک از متغیرها، سیر نزولی منحنی در هر مرحله درمان نسبت به خط پایه در نظر گرفته شد. نتایج پژوهش نشان داد که به‌کارگیری روش توانبخشی روانی دوسا می‌تواند در بهبود مهارت‌های ارتباطی این کودکان تأثیر بگذارد و این امر موجب کاهش رفتارهای کلیشه‌ای کودکان شرکت‌کننده در این پژوهش شد. با وجود این، با توجه به گزارش‌های متفاوت درباره اثر‌بخشی این روش انجام‌دادن پژوهش‌های بیش‌تری در این زمینه احساس می‌شود.

Keywords

• روش توانبخشی روانی دوسا
• ‌ رفتارهای کلیشه‌ای
• اختلال اتیسم