نقد تحلیل و زیبایی شناسی متون (Sep 2020)
بررسی تشبیه تفضیل در غزلیات سعدی
Abstract
مهمترین و پرکاربردترین مقوله علم بیان، تشبیه است که به انواع مختلفی تقسیم میشود و تشبیه تفضیل از مهترین نوع آن است. این مقاله با نگاهی تازه به پژوهش در باب تشبیه تفضیل در غزلیات سعدی میپردازد و یازده ساخت و شیوههای نوسازی این نوع تشبیه که از جمله تشبیه مضمر، منفی و سلبی، استغنا و ... میباشد را با آوردن شواهد معرفی می کند. در نهایت نیز کلام را با بیان ارتباط محتوای غزل و تشبیه تفضیل وکارکردهای زیباشناسی آن به پایان میبرد. سخن آخر آنکه تشبیه تفضیل در غزلهای سعدی از روشهای نوسازی تشبیهات مبتذل میباشد که بیشتر در خدمت وصف معشوق به کار رفته است و غزلهای پایان یافته به صامتهایُ "ی"، "ت" و "د" توانایی بیشتری در بکارگیری شگرد بیانی تشبیه دارد.