پیکره (Dec 2023)
بررسی مصداق‌های تجسمی برهمکنش‌های سیاسی و نظامی ساسانیان با رومیان
Abstract
مقدمه: تقابل سیاسی/ نظامی میان ساسانیان و رومیان، در اواخر عهد باستان، منجربه شکل‌گیری نوعی هنر تبلیغاتی و بازدارنده شد که می‌توان آن را «هنر سیاسی» معرفی کرد. این هنر در خدمت طبقۀ حاکم طرفین نبرد یا صلح، به خلق نمودهای تجسمی در قالب نقش‌برجسته، سکه، طاق نصرت و همچنین نقاشی می‌پرداخت. غالب این آثار تجسمی دوران ساسانی و همچنین امپراتوری روم به انگیزۀ تقابل با هماورد همسایه، برای ضعیف نشان‌دادن یا تبلیغ چنین حالتی، ایجاد می‌شد. در این مقاله که باهدف آشنایی با اهمیت تصویر و تأثیر مؤلفه‌های تصویری در مخاطب این نوع از هنرهای تجسمی در دوره ساسانی، به رشته تحریر درآمده به سوال چیستی مصداق‌های تجسمی برهمکنش‌های سیاسی/ نظامی میان ساسانیان و رومیانُ و سیر شکل‌گیری و بهره‌گیری از این نمودها پاسخ داده می شود.روش پژوهش: این پژوهش از نظر نوع، کیفی و از نظر روش شامل مطالعات استنادی و بررسی‌های میدانی نگارندگان است که به روش تحلیل توصیف تاریخی ارائه شده است..یافته‌ها: آثار مورد مطالعه نشان داد که کارکرد آن‌ها به منظور تبلیغ و بازدارندگی نظامی، بالا بردن قدرت چانه‌زنی در معادلات و مذاکرات فی‌مابین شاهنشاهی ساسانی و امپراتوری روم بوده است. بهره‌گیری از تصویر به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین فعالیت‌ها در دوران جنگ سرد میان ساسانیان و رومیان مورد توجه بوده است که اقناع مخاطب داخلی در کنار مشروعیت‌یابی برای ساسانیان و توجیه هزینه‌های ناشی از نبرد برای رومیان را به‌دنبال داشته است.نتیجه‌گیری: نتیجه‌گیری پژوهش حاضر حاکی از آن است که بهره‌گیری از نمودهای تجسمی برای به‌رخ کشیدن قدرت خودی و مذلت دشمن شکست‌خورده در میان ساسانیان و رومیان سابقه‌ای دیرینه داشته ودر آثار بررسی نیز نمودهای آن به وضوح دیده شده است.
Keywords
