Journal of Human and Work (Oct 2018)

Örgütsel Çeviklik Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması

  • Bülent AKKAYA,
  • Akif TABAK

DOI
https://doi.org/10.18394/iid.439184
Journal volume & issue
Vol. 5, no. 2
pp. 185 – 206

Abstract

Read online

Bu araştırmanın amacı Sharifi ve Zhang (1999) tarafından geliştirilen Örgütsel Çeviklik Ölçeğinin Türkçeye uyarlanmasıdır. Çeviklik literatürde üretim sürecinde örgütsel çeviklik ise teknoloji ve çevreye uyum sağlama sürecinde rol oynayan önemli bir faktör olarak tanımlanmaktadır. Bu nedenle işletmenin iç ve dış değişimlere uyum sağlaması bu sayede varlığını sürdürmesi için farklı değişkenlere ihtiyaç duymaktadır. Bu değişkenlerle ilişkili geniş araştırma yelpazesini tanımlatacak aracı değişkenler için gelecekteki araştırmalarda kullanılmak üzere Örgütsel Çeviklik Ölçeğinin Türkçeye adaptasyonu önemli olarak değerlendirilmektedir. Araştırma Manisa ve İzmir ilinde faaliyet gösteren KOBİ ve Teknopark firmalarında iş gören ve farklı kademelerdeki yöneticiler arasında üç farklı örneklem ile yürütülmüştür. Ölçek uyarlama süreci Brislin geri çeviri prosedürü takip edildi. Araştırma bir ölçek uyarlama çalışması olduğu için öncelikle dil geçerliği için biri daha önce ölçek geliştirme konusunda deneyimli olan İngilizceye hâkim iki akademisyen tarafından Türkçeye uyarlaması yapılmıştır ve bu işlemin ardından ilk tercümeyi yapanlardan farklı İngilizceye hâkim iki akademisyen tarafından tekrar İngilizce ve Türkçe çevirisi yapılmıştır. Dil geçerliği sağlandıktan sonra ölçeğin yapı geçerliği ve güvenirlik analizi incelenmiştir. Ölçeğin yapı geçerliğini belirlemek için öncelikle Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) yapılmış, ölçek orijinaldeki gibi 4 faktörlü çıkmış fakat uyum değerleri kabul edilen değer aralığında çıkmadığı için Keşfedici Faktör Analiz(KFA) yapılmış ve KMO 0,895 ve Barlett testi χ2 değeri ise 1668,129(p<001) olarak bulunmuştur. Ayrıca toplam varyansın % 64,53’ünü açıklayan dört faktörlü bir yapı elde edilmiştir. KFA’dan elde edilen madde-faktör yapısının doğrulayıcı faktör analizi (DFA) ile model uyumu tekrar test edilmiştir. Buna göre Örgütsel Çeviklik Ölçeği’nin dört faktörlü yapısının doğrulandığı görülmüştür (X2=211,866, sd=110, p=.000, X2/sd=1.92). Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) uyum indekslerine bakıldığında RMSEA= 0,05, NFI=0,96, GFI= 0,92 ve AGFI= 0,90 olarak bulunmuştur. Ölçeğin güvenirliğini belirlemek için yapılan toplam iç tutarlılık katsayısının α=.92, yetkinlik boyutunun α=.84, esneklik boyutunun α=.81, cevap verme boyutunun α=.74 ve hız boyutunun ise α=.85 olduğu ve ölçeğin iç tutarlılığa sahip olduğu bulunmuştur. Elde edilen bulgular Örgütsel Çeviklik Ölçeğinin Türkçe Formunun kabul edilebilir değerlerde güvenilir ve geçerli bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.

Keywords