تأثیر مدل های مختلف تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمه‌ای بر تکانش گری داوران ورزشی: نقش سبک های رهبری

Abstract

هدف پژوهش حاضر، تعیین تأثیر مدل­ های مختلف تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ­ای بر تکانش­ گری در داوران ورزشی تیمی بر مبنای سبک ­های رهبری بود. تحریک غیرتهاجمی مغز به عنوان روشی جهت بهبود عملکرد در حیطه ­های مختلف ورزش مورد استفاده قرار گرفته است؛ در حالی­که به ­نظر می­ رسد میزان تأثیرگذاری آن به عوامل مختلفی از جمله نوع تحریک و تفاوت ­های فردی بین افراد بستگی داشته باشد. از این رو، تعداد 24 داور ورزشی در رشته های تیمی فوتبال، فوتسال، والیبال، هندبال و بسکتبال شامل 12 داور با سبک رهبری تحول­گرا و 12 داور با سبک رهبری غیرتحول­گرا به صورت داوطلبانه در این پژوهش شرکت نمودند. هر آزمودنی در سه جلسۀ مجزا در آزمایشگاه با فاصلۀ حداقل 72 ساعت استراحت بین جلسات حضور یافت. در هر جلسه، ابتدا میزان تکانش ­گری با استفاده از آزمون تکانش ­گری برو/نرو مورد اندازه ­گیری قرار گرفت و سپس آزمودنی ­ها تحت یکی از 3 نوع تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمه ­ای شامل تحریک آنودال، کاتودال یا شم به مدت 20 دقیقه با شدت 2 میلی آمپر قرار گرفتند. پس از اتمام تحریک، مجدداً میزان تکانش­ گری مورد اندازه ­گیری قرار گرفت. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آنوای دو راهۀ مرکب نشان داد بین تحریک آند و شم و همچنین بین تحریک کاتد و شَم تفاوت معناداری وجود داشت (به ترتیب 001/0p= ؛ 02/0p=)، در حالی­که بین دو نوع سبک رهبری در انواع تحریک تفاوت معناداری وجود نداشت. به عنوان یک یافتۀ جدید، این نتایج مؤید امکان استفاده از تحریک الکتریکی فراجمجمه­ ای به عنوان ابزاری برای افزایش عملکرد در داوران ورزشی است.

Keywords

• تحریک الکتریکی جریان مستقیم فراجمجمه ای
• داوران ورزشی
• تکانش‌گری
• قشر خلفی جانبیِ پیش پیشانی