بهبود نشانگرهای لرزه‌ای مبتنی بر ماتریس هم‌رخداد سطح خاکستری با استفاده از تبدیل غیرخطی به مقیاس خاکستری در شناسایی ژئوبادی گنبد نمکی

Abstract

گنبدهای نمکی یکی از ساختارهای مهم زمین‌شناسی در اکتشاف منابع هیدروکربنی هستند که به دلایل مختلفی تعیین ژئوبادی آن‌ها در داده‌های لرزه‌ای دارای اهمیت زیادی است. به دلیل بافت متفاوت گنبد نمکی نسبت به رسوبات دربرگیرنده، نشانگرهای لرزه‌ای بافتی ابزار مفیدی برای شناسایی و تشخیص این ساختارها در داده‌های لرزه‌ای هستند. ماتریس هم رخداد سطح خاکستری به عنوان ابزاری متداول برای تولید نشانگرهای بافتی در داده‌های لرزه‌ای استفاده می‌شوند. برای محاسبه ماتریس هم‌رخداد سطح خاکستری به منظور استخراج نشانگرهای بافتی، ابتدا تصویر داده لرزه‌ای بایستی به مقیاس خاکستری تبدیل شود. تبدیل خطی به عنوان متداول‌ترین و پرکاربردترین الگوریتم برای مقیاس کردن دامنه داده‌های لرزه‌ای به سطوح خاکستری استفاده می‌شود که مهمترین ویژگی آن حفظ حداکثری هیستوگرام توزیع دامنه‌های اصلی داده لرزه‌ای است. با این حال، رویدادهای زمین‌شناسی مورد علاقه مفسران نظیر گنبد نمکی اغلب تنها بخش کوچکی از هیستوگرام اولیه دامنه را پوشش می‌دهند و برای نمایش موثرتر آن‌ها، بهتر است، سطوح خاکستری بیشتری به آن‌ها اختصاص داده شود. تبدیل غیرخطی به مقیاس خاکستری با استفاده از تابع سیگموئید، امکان اختصاص سطوح خاکستری بیشتری به رویداد زمین‌شناسی نسبت به تبدیل خطی در داده لرزه‌ای را فراهم می‌آورد و سبب تقویت آن رویداد در تصویر مقیاس خاکستری و در نتیجه بهبود نشانگر بافتی حاصل از آن می‌شود. در این مقاله از طبقه‌بندی نشانگرهای بافتی مبتنی بر ماتریس هم‌رخداد سطح خاکستری بهبود یافته جهت تعیین ژئوبادی گنبد نمکی در داده لرزه‌ای دریایی دو بعدی مربوط به تنگه هرمز استفاده شده است. نتایج به دست آمده نشان داد که دقت شناسایی گنبد نمکی با استفاده از نشانگرهای بهبود یافته نسبت به نشانگرهای متداول در حدود 2 درصد افزایش دارد و با توجه به عدم افزایش در زمان محاسبات می‌تواند به عنوان جایگزین مناسبی برای نشانگرهای متداول باشند.

Keywords

• گنبد نمکی
• تفسیر لرزه ای
• نشانگرهای بافتی
• تبدیل غیرخطی به مقیاس خاکستری
• ماتریس هم‌رخداد سطح خاکستری