Journal of Ottoman Legacy Studies (Jul 2020)
BEBEK PEKSİMETHANESİ
Abstract
Peksimet özelde deniz kuvvetleri genelde ise Osmanlı ordusu için vazgeçilmez bir iaşe kaynağıdır. 18. yüzyılın sonuna kadar taşeron mantığıyla özel sektöre yaptırılan peksimetler, H 1214 (M 1799 / 1800) yılında Bebek Peksimethanesinin kurulmasıyla bizzat devlet tarafından üretilir olmuştur. Bebek bahçesi yakınlarında kurulan peksimethane, genel olarak donanma personeli için peksimet pişirmiştir. Bebek Peksimethanesinin bünyesinde sadece fırın değil değirmen gibi farklı fonksiyonlara sahip yapılar da yer almıştır. Peksimethanedeki üretim bir nizam hâlinde devam edip üretilen peksimetler ülkenin dört bir köşesinde donanma mensuplarınca tüketilmiştir. Bebek Peksimethanesi büyük bir üretim kapasitesine sahip olmasına rağmen zaman zaman talebi karşılamakta kifayetsiz kalmıştır. Böyle durumlarda eski usul takip edilerek iş yükü İstanbul’daki özel fırınlara paylaştırılmıştır. Ele alınan bu çalışmada Bebek Peksimethanesinin kuruluşu, idari yapısı, üretim kapasitesi, tamiri ve peksimethaneye hammadde temini gibi temalar incelenmiştir.
Keywords