Studia z Prawa Wyznaniowego (Dec 2016)

Dopuszczalność stosowania prawa szariatu w zakresie spraw rozwodowych i spadkowych w prawodawstwie Unii Europejskiej

  • Katarzyna Krzysztofek

DOI
https://doi.org/10.31743/spw.122
Journal volume & issue
Vol. 19

Abstract

Read online

W związku ze zwiększoną liczbą muzułmanów napływających do krajów członkowskich Unii Europejskiej coraz częściej sądy państw członkowskich stykają się z rodzimym prawem muzułmanów, z prawem szariatu. W tym kontekście pojawia się pytanie czy prawodawstwo unijne dopuszcza orzekanie przez sądy krajów członkowskich w oparciu o prawo szariatu? Istotnymi z punktu widzenia jednostki dziedzinami prawa są prawo rodzinne i prawo spadkowe. Niniejsze opracowanie ma na celu znalezienie odpowiedzi na pytanie czy w świetle prawa unijnego sądy mogą orzekać o rozwodach i o spadkobraniu bazując na prawie religijnym, jakim jest prawo szariatu. W kwestii rozwodów decydujące znaczenie ma rozporządzenie Rady (UE) nr 1259/2010, natomiast odnośnie do spadkobrania zastosowanie znajduje rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 650/2012. Analiza powyższych aktów prawnych prowadzi do wniosku, że zasadniczo dopuszczają one stosowanie prawa szariatu jako prawa obcego. Ale równocześnie obydwa te akty prawne wyraźnie wyłączają stosowanie prawa obcego w sytuacji gdyby jego zastosowanie godziło w zasady porządku publicznego. I właśnie ta klauzula może znacząco ograniczyć orzekanie przez sądy państw członkowskich Unii Europejskiej w zakresie spraw rozwodowych i spadkowych w oparciu o szariat, gdyż w obydwu tych dziedzinach prawo muzułmańskie w sposób znaczący odbiega od standardów europejskich, w dużej mierze ograniczając uprawnienia kobiet zarówno w zakresie możliwości występowania o rozwód jak i w zakresie dziedziczenia.

Keywords