Tryptany w migrenowych bólach głowy – bilans korzyści i ryzyka

Abstract

Migrena jest bardzo powszechnym problemem, dotyczącym około 15–18% kobiet i 6% mężczyzn. Migrena przewlekła występuje u około 2% populacji ogólnej i wiąże się z nadużywaniem leków przeciwbólowych. Istnieje niewielka liczba leków o udowodnionym działaniu profilaktycznym w migrenie epizodycznej i przewlekłej. Tak ogromny rynek, wynikający z epidemiologii, interesuje firmy farmaceutyczne od lat, co doprowadziło do odkrycia grupy leków zwanych tryptanami. Grupa ta zawdzięcza swą nazwę obecności tryptaminy w cząsteczce. Tryptany są agonistami receptorów serotoniny – 5-HT1, głównie podtypu B i D (5-HT1B, 5-HT1D), i powodują obkurczanie się naczyń w ośrodkowym układzie nerwowym. Rezultatem dotychczasowych badań naukowych realizowanych przez firmy farmaceutyczne jest wprowadzenie na rynek siedmiu tryptanów. Niewątpliwie odniosły one sukces kliniczny i komercyjny, jednak z biegiem czasu okazało się, że nie u wszystkich pacjentów są skuteczne i że wywołują specyficzne działania niepożądane. W pracy pokrótce omówiono aspekt farmakokinetyczny i działania niepożądane, szerzej zaś poszczególne tryptany pod względem skuteczności w porównaniu z niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi (jeśli takie prace opublikowano) i innymi tryptanami. W podsumowaniu sformułowano kilka wniosków, które według autora są godne uwagi i zapamiętania: 1) Efekt biologiczny/kliniczny nowej grupy leków zwanych tryptanami jest podobny do efektu stosowanych od lat niesteroidowych leków przeciwzapalnych. 2) Analiza danych dotyczących bezpieczeństwa stosowania wskazuje, że leki te nie są tak bezpieczne, jak sądzono. 3) W razie niepowodzenia terapii pierwszym tryptanem należy zastosować inny, gdyż oporność na jeden rodzaj tryptanu nie warunkuje oporności na pozostałe.

Keywords

• bóle głowy
• migrena
• tryptany
• farmakokinetyka
• bezpieczeństwo