نامه انجمن حشره‌شناسی ایران (May 2021)

بررسی امکان پرورش انبوه Sesamia nonagrioides (Lepidoptera: Noctuidae) با تغذیه از جیرة غذایی نیمه مصنوعی

  • حسین رنجبر اقدم

DOI
https://doi.org/10.22117/jesi.2021.354287.1414
Journal volume & issue
Vol. 41, no. 1
pp. 11 – 28

Abstract

Read online

ساقه خواران Sesamia spp. (Lepidoptera: Nocuidae) از مهمترین آفات مزارع نیشکر و ذرت ایران می باشند. مهمترین راهکار توصیه شده برای مهار این آفت، به کارگیری زنبور انگل وارة تخم، Telenomus busseolae Gahan، میباشد. از سوی دیگر، پرورش انبوه زنبور یاد شده، به پرورش و تولید تخم میزبانهای اصلی آن یعنی گونه های Sesamia spp. وابسته است. پژوهش حاضر با هدف بررسی امکان پرورش انبوه گونة Sesamia nonagrioides Lefèbvre با به کارگیری جیرة غذایی نیمه مصنوعی در شرایط آزمایشگاهی انجام شد. بر این اساس، تاثیر یک جیرة غذایی نیمه مصنوعی در مقایسه با دو میزبان طبیعی ذرت و نیشکر روی پراسنجه های جدول زیستی گونة ذکر شده در شرایط آزمایشگاهی مورد بررسی قرار گرفت. تشکیل جدول زندگی و برآورد پراسنجه های مربوطه طبق روش تجزیه جدول زندگی دو جنسی انجام شد. بر اساس نتایج به دست آمده، از نظر آماری بین مقادیر پراسنجه‌های جدول زیستی روی جیره‌های غذایی طبیعی و نیمه مصنوعی تفاوت معنی دار وجود داشت. طول دورة رشد و نمو گونة مورد بررسی روی جیره های غذایی ذرت، نیشکر و نیمه مصنوعی به ترتیب 51/53، 58/39 و 88/51 روز برآورد شد و از نظر آماری بین طول دورة رشد و نمو S. nonagrioides روی میزبان طبیعی ذرت و جیرة غذایی نیمه مصنوعی تفاوتی مشاهده نشد. نرخ ذاتی افزایش جمعیت (r) به عنوان مهم ترین پراسنجة جدول زیستی روی جیره های غذایی مورد مطالعه به ترتیب 0579/0، 0909/0 و 0700/0 بر روز بود. بر این اساس نیز با قرارگرفتن جیرة غذایی نیمه مصنوعی در گروه دوم بین دو میزبان طبیعی ذرت و نیشکر، کیفیت مناسب آن برای تامین نیازهای غذایی گونة هدف تایید شد. با در نظر گرفتن نتایج به دست آمده و قابل قبول بودن مقادیر پراسنجه های جدول زندگی S. nonagrioides روی جیرة غذایی نیمه مصنوعی، استفاده از آن به منظور پرورش انبوه این گونه توصیه میشود.

Keywords