روستا و توسعه (Feb 2023)

ارزیابی اثربخشی صندوق‌های استانی حمایت از توسعه بخش کشاورزی: شواهدی از استان خراسان شمالی

  • سیدمحمد فهیمی فرد

DOI
https://doi.org/10.30490/rvt.2021.355002.1371
Journal volume & issue
Vol. 25, no. 4
pp. 163 – 184

Abstract

Read online

ازآنجاکه اثربخشی صندوق­های استانی حمایت از توسعه بخش کشاورزی از اهمیت انکارناپذیری در تداوم حیات آن­ها و توسعه کشاورزی و روستایی در سطح استان­ها برخوردار است، در این تحقیق به بررسی این مهم در استان خراسان شمالی پرداخته شد. برای گردآوری داده ­ها، پرسشنامه طراحی شده بین تمامی اعضای صندوق و خبرگان بخش خصوصی (فعال در روستاها) و بخش دولتی هریک از زیربخش­های کشاورزی استان (66=N) توزیع شد. روش دلفی، مدل­ یابی معادلات ساختاری (SEM) و فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) به­منظور تجزیه ­و تحلیل داده­ ها استفاده شد. نتایج نشان داد که زیربخش­های زراعی و باغی (20.17 درصد) و شیلات (0.18 درصد)، به ­ترتیب بیشترین و کمترین سهم از سرمایه و تسهیلات تخصیصی صندوق را دارند. همچنین یافته­ های روش دلفی نشان داد که سی و یک زیرشاخص در چهار گروه اقتصادی، اجتماعی، تولیدی و آموزشی- مهارتی جهت ارزیابی اثربخشی صندوق قابل تعریف است. نتایج مدل­یابی معادلات ساختاری نشان داد که شاخص ­ها و زیرشاخص ­های شناسایی شده معنادار هستند. نتایج ارزیابی و اولویت­بندی اثربخشی صندوق با استفاده از تحلیل AHP نشان داد که اثربخشی صندوق در حوزه اقتصادی، مناسب؛ در حوزه اجتماعی، متوسط؛ در حوزه تولیدی و همچنین حوزه آموزشی- مهارتی، نامناسب ارزیابی شده است. همچنین در میان زیرشاخص­ های اقتصادی، «پرداخت تسهیلات ارزان قیمت»، در میان زیرشاخص ­های اجتماعی، «بالابردن قدرت چانه­ زنی تولیدکنندگان در مواجهه با بانک ­ها و مؤسسات مالی و اعتباری»، در میان زیرشاخص­ های تولیدی، «تأمین به ­موقع نهاده­ های تولید»، و در نهایت، در میان زیرشاخص­ های­ آموزشی- مهارتی، «تثبیت و توسعه مشاغل قبلی از طریق آموزش»، از بیشترین اولویت اثربخشی برخوردار بوده است.

Keywords