Zdolność rozpoznawania potrzeb innych ludzi przez dzieci przedszkolne

Abstract

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy dzieci w wieku przedszkolnym potrafią rozpoznawać potrzeby innych osób, co jest koniecznym warunkiem do podejmowania zachowań prospołecznych. Literatura psychologiczna i pedagogiczna odpowiada twierdząco na te pytania, uważając, że jest to ważne zadanie w pracy opiekuńczo-wychowawczej zarówno dla rodziców, jak i placówek przedszkolnych. Dla zweryfikowania tego problemu przeprowadzono cząstkowe badania na populacji 72 przedszkolaków będących w wieku 5 i 6 lat. W badaniach zastosowano metodę sondażu diagnostycznego, z użyciem kwestionariusza wywiadu, zawierającego test exempla ficta, składającego się z dwóch historyjek sytuacyjnych, ilustrowanych obrazkiem. Uzyskane wyniki potwierdziły zdolność do rozpoznawania potrzeb innych osób jako jednego ze składników postaw prospołecznych. Ustalono, że wpływają na to zarówno cechy indywidualne, jak i oddziaływania wychowawcze związane z funkcjonowaniem środowiska rodzinnego oraz przedszkola. Biorąc z kolei pod uwagę analizę motywacji, jakimi kierują się dzieci przedszkolne w podejmowaniu działań pomocowych, można stwierdzić, że największy procent dzieci działał z pobudek altruistycznych. Uzyskane wyniki pozwalają mieć zadowalające przeświadczenie, że dzieci 5- oraz 6-letnie są zdolne do niesienia pomocy innym, kierując się również dobrem drugiego człowieka.

Keywords

• przedszkole
• wychowanie przedszkolne
• zachowania prospołeczne
• altruizm
• zdolność