روستا و توسعه (Nov 2021)
تحلیلی بر تاب‌آوری سکونتگاه‌های روستایی در برابر زمین‌لرزه: مطالعه موردی روستاهای کوهستانی و جلگه‌ای شهرستان آمل
Abstract
با توجه به شدت آسیب‌پذیری روستاهای ایران در برابر حوادث پیش‌بینی‌نشده، رعایت استانداردها به‌ویژه برای ساخت بناهای مقاومتر در برابر زمین‌لرزه ضروری و اجتناب‌ناپذیر است. از اینرو، مطالعه توصیفی- تحلیلی و میدانی حاضر با هدف بررسی میزان تاب‌آوری روستاهای کوهستانی و جلگه‌ای و کاهش خسارات احتمالی ناشی از زلزله در شهرستان آمل انجام شد. جامعه آماری تحقیق شامل خانوارهای ساکن چهار روستای کوهستانی و چهار روستای جلگه‌ای بود که از آن میان، با استفاده از رابطه کوکران، 270 نفر از سرپرستان خانوار به‌عنوان جامعه نمونه انتخاب شدند. گردآوری داده‌ها با بهره‌گیری از روش‌های مشاهده و مصاحبه سازمان‌یافته و نیز پرسشنامه صورت گرفت و برای سنجش و تحلیل داده‌ها نیز ازمدل تحلیل خوشه‌ای سلسله‌مراتبی استفاده شد. طی فرآیند خوشه‌بندی، روستاهای مورد مطالعه، از نظر میزان تاب‌آوری در برابر زمین‌لرزه، به چهار خوشه متفاوت طبقه‌بندی شدند. نتایج مطالعه نشان داد که تک‌روستای خوشه اول و روستاهای خوشه دوم واقع در منطقه کوهستانی، به‌ترتیب، آسیب‌پذیرترین روستاها محسوب می‌شوند و روستاهای خوشه سوم و تک‌روستای خوشه چهارم واقع در نواحی جلگه‌ای نیز به‌ترتیب، از میزان تاب‌آوری بالاتری در برابر زلزله برخوردارند.
Keywords
