بوم شناسی کشاورزی (May 2014)

انتشار دی‌اکسید کربن و پتانسیل گرمایش جهانی ناشی از مصرف انرژی در نظام‌های کاشت شالیزاری

  • سلمان دستان,
  • افشین سلطانی,
  • قربان نورمحمدی,
  • حمید مدنی

DOI
https://doi.org/10.22067/jag.v6i4.27517
Journal volume & issue
Vol. 6, no. 4
pp. 823 – 835

Abstract

Read online

هدف از این پژوهش، تخمین انتشار گازهای گلخانه‌ای و گرمایش جهانی ناشی از مصرف انرژی فسیلی در تولید برنج و چگونگی کاهش مصرف انرژی فسیلی و انتشار گازهای گلخانه‌ای بود. سه نظام کاشت (SRI )، بهبود یافته و سنتی مورد مطالعه قرار گرفتند. تمامی عملیات زراعی و اطلاعات مربوط به روش‌های تولیدی و مقادیر مختلف مصرف نهاده‌ها (ورودی‌ها) طی سال‌های 1390 و 1391 ثبت و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج نشان داد که میانگین انرژی ورودی در نظام‌های تولید برابر 02/22793 مگاژول در هکتار بود که کم‌ترین میزان انرژی ورودی در SRI برابر 98/16102 مگاژول در هکتار حاصل شد. بیش‌ترین سهم انرژی ورودی در نظام‌های تولید مربوط به الکتریسیته بود که بالاترین مقدار را از نظر انتشار گازهای گلخانه‌ای و گرمایش جهانی نیز به خود اختصاص داد. تولید و حمل و نقل کود نیتروژن و سوخت در رتبه‌های دوم و سوم انتشار گازهای گلخانه‌ای قرار گرفت. متوسط GWP ناشی از تولید برنج برابر 33/2307 کیلوگرم معادل CO2 در هکتار بوده است. بیش‌ترین و کم‌ترین مقدار تولید GWP به‌ترتیب برابر 1640 و 2554 کیلوگرم معادل CO2 در هکتار معادل 8/255 و 3/479 تن معادل CO2 در هکتار در نظام‌های کاشت SRI و سنتی حاصل شد. مقادیر GWP در واحد انرژی ورودی نیز در SRI حداقل و در نظام کاشت سنتی حداکثر بود. نظام SRI کم‌ترین GWP را در واحد انرژی خروجی دارا بوده و نظام کاشت بهبود یافته در رتبه دوم قرار گرفت. بنابراین، می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که مقادیر GWP ارتباط مستقیمی با شیوه مدیریت مزرعه و مصرف نهاده‌ها (ورودی‌ها) دارد.

Keywords