مطالعات بنیادین تمدن نوین اسلامی (Sep 2021)

کارکردهای اخلاق سیاسی در نظام اسلامی با تأکید بر رویکرد تمدنی

  • سیدکاظم سیدباقری

DOI
https://doi.org/10.22070/nic.2022.15495.1147
Journal volume & issue
Vol. 4, no. 2
pp. 1 – 30

Abstract

Read online

اخلاق سیاسی دارای کارکردها و نقش­های گوناگون در جامعه اسلامی است و نرم­افزار تمدن اسلامی به شمار می­رود. رصد این کارکردها به ما یاری می­دهد تا ظرفیت‌ها و گنجایش‌های این گرایش از اندیشه‌ی سیاسی اسلام را در جهت تقویت نظام اسلامی و سپس در گستره­ای وسیع به نام تمدن نوین اسلامی به کار بریم. پژوهش حاضر، در صدد بررسی کارکردهای اخلاق سیاسی در تربیت، تنظیم و تحلیل بایدها و نبایدهای نظام سیاسی است و این‌که چگونه می­توان آن‌ها را در جهت و رویکرد ایجاد تمدن نوپای اسلامی به کار گرفت. در فرضیه بر این أمر تأکید شده است که با توجه به فرآیند تعاملی-تکاملی سه­گانۀ فرد، جامعه و دولت، کارکردهای اخلاق سیاسی در جامعه‌ی اسلامی را می­توان در کاربری شایسته‌ی قدرت متناسب با مطلوبیت­های تمدن جدید اسلامی؛ عمق­بخشی به فرهنگ سیاسی مطلوب در جهت تمدن­سازی؛ مسئولیت­شناسی تمدنی؛ یاری به گذر از خودمحوری و پویش به‌سوی نگرة تمدنی؛ یاری به کارآمدی نظام سیاسی و هم­افزایی برای شکل­گیری گفت‌وگوی تمدنی جستجو کرد. اموری که هر یک گام‌هایی استوار در جهت حرکت به‌سوی تمدن را پیش پای رهروان قرار می­دهد. روش تحلیل در این مقاله از نوع توصیفی-تحلیلی است. پردازش کارکردهای اخلاق سیاسی و تلاش برای بازیابی نقش آن‌ها در تمدن جدید اسلامی، نوآوری تحقیق به شمار می­رود.

Keywords