پژوهش ادبیات معاصر جهان (Oct 2024)

حافظه کنشگرانه در شکل‌گیری هویت ایرلندی معاصر در رمان دریا اثر جان بَنویل

  • هادی شاهی قره آغاجی

DOI
https://doi.org/10.22059/jor.2023.352961.2373
Journal volume & issue
Vol. 29, no. 2
pp. 387 – 411

Abstract

Read online

این مقاله مفهوم حافظه‌ی کنشگرانه در رمان دریا (2005) را از جان بنویل مورد بررسی قرار می­دهد. مدل «رئالیسمِ کنشگرانه» مفهومی است که فیلسوف-فیزیکدان آمریکایی کارن باراد به عنوان نوعی مُدل جدید در تعریفِ معرفت­شناسی، هستی­شناسی و علم اخلاق مطرح می­کند. در این مقاله قصد بر این بوده که از مدل «رئالیسم کنشگرانه‌ی» باراد برای ارائه‌ی مدل نویی از حافظه استفاده شود که می­توان آن را حافظه‌ی کنشگرانه نامید. دلیل ارائه‌ی چنین مدلی برای تببین کارکرد حافظه در رمان دریا این است که حافظه آن کارکرد سنتی خود را از دست می­دهد و از طریق کنشش با دیگر عناصر طبیعی شکل ویژه­ای پیدا می­کند که حافظه در شکل اومانیستی پاسخگوی کارکردش نیست. لذا بر اساس مفهوم «رئالیسم کنشگرانه‌ی» باراد، مقاله مدل حافظه‌ی رئالیستی کنشگرانه را مطرح می­کند تا چگونگی کارکردِ حافظه را هم در انسان در حکم سوژه و هم در اشیاء مورد تحلیل قرار دهد، اینکه حافظه به شکل خاطرات چگونه به خاطر آورده می­شوند، چگونه گذشته با زمان حال پیوند داده می­شود، چگونه خاطرات زنده می­شوند، یا بعضاً با خیال درهم­می­آمیزند. در هر حال، حافظه‌ی کنشگرانه مسیری در جهت تکوین هویت فرد ایرلندی در رمان معاصر ایرلند است که در این مقاله به آن پرداخت خواهد شد.

Keywords