Trabzon İlahiyat Dergisi (Dec 2020)
Günümüzde Gayrimenkul Malların Zekâtına Dair Görüşlerin Değerlendirilmesi
Abstract
Allah Resûlü’nün ifadesiyle İslâm’ın beş esasından biri olduğu tescillenen zekât, bir ibadet olmasının yanı sıra sosyal fonksiyonu da olan bir müessesedir. Fıkıh kitapları zekât konusunu ibadetler bahsinde ele almış; tanımını, şartlarını ve zekâta tabi malları belirleyerek genel çerçeveyi çizmiştir. Tarım toplumundan sanayi toplumuna geçiş sürecinde üretim ve ticaret anlayışı değişmiş, daha önce ele alınmayan mal türlerinin zekât bahsinde konuşulmaya ve tartışılmaya başlanmıştır. Tarihî süreçte ortaya çıkan bu yeni meselelere fıkıh bilginleri, zekâtın genel mantığından ve ilkelerinden hareketle çözüm bulmaya çalışmışlardır. Fakihlerin çözmek için karşı karşıya kaldıkları bu yeni meselelerden biri de gayrimenkuller ve bunların zekâta tabi olup olmadığı hususudur. Bu makalede günümüzde gayrimenkul malların zekâtına dair görüşler değerlendirilecektir. Makalede öncelikle İslam hukukuna ve modern hukuka göre gayrimenkul kavramı ele alınıp bu kapsama girecek mallar belirtilmiştir. Ardından gayrimenkul malların elde bulundurulma sebeplerine ve bir malın zekâta tabi olup olmadığını tayinde önemli bir unsur olan ticarîlik vasfına vurgu yapılmıştır. Zekât mükellefiyet ile ilgili olumlu ve olumsuz görüşler değerlendirilmiş ve tercihte bulunulmuştur. Çalışmada son olarak sermayenin hesaba katılıp katılmamasına göre gayrimenkullerden verilmesi gereken oranlar belirtilmiştir.
Keywords