Yoksul Derviş’in Şiirlerinde Hacı Bektaş Veli Sevgisi

Abstract

Yoksul Derviş, asıl adı Şemsettin Kubat olan bir halk ozanıdır. Afyonkarahisar’ın Emirdağ ilçesine bağlı Karacalar köyünde doğup büyümüştür. İlk dinî eğitimini köyünde ve Emirdağ ilçesinde almıştır. Çiftçi olan babasına yardım ettiği için ilkokula gidememiştir. Okuma arzusu ile İstanbul’a gitmiş ve dinî eğitimini geliştirerek köyüne dönmüştür. Köyündeki Kadirî tarikatı dergâhında derviş olarak hizmete başlamıştır. Sonraki yıllarda girdiği sınavlarda başarı sağlayarak imamlık yapma hakkını kazanmıştır Şiir yazmaya küçük yaşlarda başlayan Kubat, Latin harflerini okuyup-yazmayı askerlik yaptığı sırada öğrenmiştir. Daha sonraki yıllarda saz çalmaya da başlamış, yarışmalara, konserlere katılmıştır. Verdiği konserlerle bir halk ozanı olarak tanınmış, yurt içinde ve yurt dışında ünlenmiştir. Şiirleri dergi ve gazetelerde yayımlanmış ve kitap olarak basılmıştır. Hakkında bilimsel çalışmalar yapılmış, tezler hazırlanmış ve kitaplar yazılmıştır. Şiirlerinde Hak, Hz. Muhammed ve Hz. Ali aşkı önde gelmektedir. Bağlı bulunduğu tarikatla birlikte diğer tarikatların uluları üzerine de şiirler yazmıştır. Abdulkâdir Geylâni, Yunus Emre, Hazreti Mevlânâ, Hacı Bektaş Veli, Hak Halili ve Bacı Sultan bunlardan bazılarıdır. Çalışmada Yoksul Derviş’in hayatından ve eserlerinden söz edilerek “Hacı Bektaş Veli” hakkında yazdığı şiirler üzerinde durulmuştur. “Hünkâr Hacı Bektaş Veli”, “Hacı Bektaş Veli”, “Veli Merhaba” gibi adlarla yazılan ve bazıları ilk defa burada yayımlanan şiirlerde Hacı Bektaş Veli’nin ilkelerine candan bağlılık ve ona karşı duyulan sevgi dile getirilmiştir. Özellikle tam metinleri verilen altı şiir, Hacı Bektaş Veli’nin hayatından ve kerametlerinden söz etmesi açısından belge durumundadır. Çalışmada Hacı Bektaş Veli’nin, başka tarikatlara bağlı şairlerce de sevildiği, Kadirî tarikatına bağlı Yoksul Derviş’in şiirleri örnek gösterilerek anlatılmıştır. Böylece Hacı Bektaş Veli’nin öğretilerinin ve sevgisinin tarikatlar üstü ortak insani değerler olduğu dikkate sunulmuştur. Anahtar kelimeler: Yoksul Derviş, Hacı Bektaş Veli, Sevgi, Kadirîlik, Karacalar Dergâhı.