مطالعات زن و خانواده (Jun 2023)

تجربه زیسته کودک- زنان ازدواج کرده در حوزه هنجارهای اجتماعی و ازدواج زودهنگام*

  • مرضیه شهریاری,
  • معصومه باقری

DOI
https://doi.org/10.22051/jwfs.2023.37118.2734
Journal volume & issue
Vol. 11, no. 2
pp. 124 – 157

Abstract

Read online

کودک همسری پدیده‌ای اجتماعی- فرهنگی است که در نقاطی از کشور زندگی دختران را متأثر کرده و منجر به بروز مشکلات و آسیب‌های فردی و اجتماعی بسیار می‌شود. هدف پژوهش حاضر فهم تجربه زیسته کودک- زنان ازدواج کرده استان خوزستان جهت فهم مسئله هنجارهای اجتماعی و ازدواج زودهنگام است. برای رسیدن به هدف مذکور از روش تحقیق کیفی و با رویکردی پدیدارشناسانه و شیوه نمونه­گیری هدفمند استفاده­شده­­است که از طریق روش گلوله برفی با 23 نفر از زنان که در سنین کودکی (زیر 18سال) ازدواج نموده مصاحبه عمیق به­عمل آمد و با ستفاده از روش کلایزری، جملات و عبارات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. بر پایۀ روایت­های افراد مورد گفتگو، 15 مضمون اصلی در تجربۀ آن­ها عبارت است از: فقدان بلوغ فکری- اجتماعی، فرهنگ طایفه­ای و باورهای سنتی، فردیت عقیم مانده، سلب عاملیت سوژه، عدم آگاهی از سرمایه جسمی و جنسی، ضعف نقش و تعاملات تنش­زا، رفتارهای سلطه­گرا و خشونت شریک صمیمی، بدن زنانه ابژه جنسی، بدن زن ابژه پیش پاافتاده و قابل معامله، تن زن خاستگاه سلطه و سرکوب، طلاق/کودک بیوگی، مرگ فانتزی عشق و دوآلیته کودکی/بزرگسالی دسته­بندی شد. با توجه به پارادیم حاکم بر پژوهش، پدیده ازدواج زودهنگام برساختی اجتماع است که نتیجه واکنش خانواده­ها به محدودیت­های ساختاری و وضعیت جغرافیایی، اجتماعی، فرهنگی و فردی است.

Keywords