کتابداری و اطلاع‌رسانی (Dec 2010)

ملزومات کارکردی داده‌های مستند (فراد): الگوی مفهومی رابطه ـ موجودیت مستندات در پیشینه‌های کتابشناختی

  • عبدالحسین فرچ پهلو,
  • مرتضی کوکبی,
  • رحمت الله فتاحی,
  • محسن حاجی زین العابدینی

Journal volume & issue
Vol. 13, no. شماره 4 (پیاپی 52)
pp. 233 – 260

Abstract

Read online

ملزومات کارکردی داده‌های مستند (فراد)الگوی مفهومی رابطه، موجودیتی است که توسط ایفلا به وجود آمد تا بین داده‌های ذخیره شده در پیشینه‌های مستند کتابخانه با نیازهای کاربران این پیشینه‌ها پیوند ایجاد کند. این الگو، جزئی از الگوی دیگر ایفلا یعنی ملزومات کاربردی پیشینه‌های کتابشناختی (FRBR) است. فراد، موجودیتها و توزیعهای خاص مهار مستند در پیشینه‌ها را به FRBR می‌افزاید و آن را تکمیل می‌کند. چارچوب مفهومی و پیش‌بینی‌هایی که برای آینده آن صورت گرفته، چهار هدف عمده را برای آن در نظر گرفته است. این چهار هدف عمده که خواسته‌‌های کتابداران و کاربران کتابخانه را پوشش می‌دهند، عبارتند از: یافتن، تشخیص، متن‌گذاری و توجیه. هدف اولیه این الگوی مفهومی، تهیه چارچوبی تحلیلی برای بررسی ملزومات کارکردی پیشینه‌های مستند و اشتراک بین‌المللی داده‌های مستند است. به عبارت دیگر، این الگوی مفهومی ایجاد شده تا: · مبنایی روشن و محکم برای پیوند داده‌های ذخیره شده در پیشینه‌های مستند با نیازهای کاربران آن پیشینه‌ها ایجاد کند · به ارزیابی امکان اشتراک بین‌المللی و استفاده از داده‌های مستند در درون کتابخانه و خارج از آن کمک نماید در این پژوهش، ضمن تشریح کامل الگوی فراد، کاربردها و کارکردهای آن در حوزه کتابداری و اطلاع‌رسانی بررسی خواهد شد. همچنین، لزوم استفاده از این الگو در ذخیره و بازیابی اطلاعات به منظور افزایش کارایی نظامهای بازیابی اطلاعات تحلیل می‌شود.