Yüzüncü Yıl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi (Sep 2018)
NAHİVCİLER ARASINDAKİ İHTİLAFLARIN GRAMER KAVRAMLARINA YANSIMASI
Abstract
Arap grameri, teşekkül sürecinden bu yana sürekli olarak araştırma konusu yapılmış ve bu araştırmalar çerçevesinde olumlu ve olumsuz anlamda birçok eleştiriye de konu olmuştur. Basra ve Kûfe ekollerine mensup olan dilci ve gramercilerin bireysel yaklaşımları başta olmak üzere gramer alanında geliştirilen kuralların zorluğu, giriftliği ve herbir kuralın farklı ifade ve tanımlarla aktarılması bu eleştirilerin en bariz örneğini teşkil eder. Zamanla bir takım aklî ve dini akımların oluşturdukları ölçütlerin katı bir şekilde benimsenmesi ve Arap gramerinin geliştiği merkez dışına çıktıktan sonra bölgesel farklılıkların etkisiyle yeniden şekillenme sürecine girmesi de özellikle gramer kavramlarını olumsuz etkilemiştir. Zira gramer konularının tasnifinde, tahlilinde ve fonksiyonel anlamda isimlendirilmesinde gramercilerin birbirlerinden farklı hareket noktalarını benimsemeleri, ortaya yöntem ile birlikte çözüm bekleyen bir kavram-terim sorununu da çıkartmıştır. Bu açıdan makalede dilci ve gramerciler arasındaki ihtilafların sebepleriyle beraber söz konusu ihtilafların ne denli gramer kavramlarına yansıdığı hususu üzerinde durulmuş ve etrafında çok fazla görüş ayrılığı oluşmuş olan birtakım kavramlara da yer verilerek bir kavram-terim sorununun varlığına dikkat çekilmeye çalışılmıştır.
