سیاست متعالیه (Nov 2016)
ظرفیتهای مشارکت سیاسی در قرائت از نظریه‌ی ولایت‌فقیه
Abstract
ولایت فقیه به‌عنوان نظریه‌ی سیاسی شیعه در عصر غیبت، شاهد قرائتهای متعدّدی برای اداره‌ی جامعه در زمانهای مختلف بوده است. برخی از این قرائتها مانند قرائت "حسبه" و "ولایت عامّه فقیهان" ذیل قرائت نظم غیرمردمسالار قرار میگیرد که به‌خاطر غلبه‌ی چارچوبی خاصّ از قدرت، مشروعیّت حکومت را در گرو حاکم قرار داده و سهم محدودی برای مشارکت سیاسی توده‌ی مردم قائل شده است؛ لذا ظرفیّت محدودی برای جلب مشارکت سیاسی حدّاکثری شهروندان دارد. برخی قرائتهای دیگر مانند "ولایت مطلقه فقیه" و "ولایت انتخابی فقیه" ذیل قرائت نظم مردمسالار قرار گرفته و با عنایت به حاضر دیدن مردم در: تأسیس، اداره‌ی حکومت و نظارت‌بر حاکمان و کارگزاران، از ظرفیتهای زیادی در جلب مشارکت سیاسی برخوردار هستند. این تحقیق ضمن تبیین مشروعیت تحقق نظریه‌ی ولایت فقیه ذیل این دو قرائت اساسی، و تمایز این قرائتها؛ ظرفیتهای هر قرائت را بر اساس مبانی و ادلّه‌ی آن مورد بررسی قرار میدهد و بر این باور است که: قبض و بسط آزادیها و مشارکتهای سیاسی مردم و نخبگان بیش از آن‌که برعهده‌ی قوانین هر نظام یا تصمیمهای ولیّ فقیه باشد، به ظرفیتهای آن نظام (مبتنی‌بر مبانی و ادلّه‌ی قرائت از ولایت فقیه) مرتبط است.
