واکاوی آسیب پذیری کشاورزان گندم کار در برابر ریزگردها با استفاده از منطق فازی (مورد مطالعه: شهرستان دهلران)

Abstract

کشاورزان جزء اقشاری هستند که به نظر می‌رسد آسیب‌های زیادی از ریزگردها می‌بینند و با وجود آسیب‌پذیری این جوامع، مطالعات محدودی در زمینه میزان آسیب‌پذیری آنان صورت گرفته است. بنابراین هدف پژوهش حاضر واکاوی آسیب‌پذیری کشاورزان در برابر ریزگردها می‌باشد. جامعه آماری تحقیق کشاورزان گندم‌کار شهرستان دهلران در دو بخش مرکزی و موسیان به تعداد 2105 نفر بودند که 330 کشاورز با استفاده از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای به عنوان نمونه آماری انتخاب شد. ابتدا شاخص‌های توان سازگاری و حساسیت در برابر ریزگردها تهیه و با نظر 15 کارشناس در این زمینه با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) بر اساس مقایسات زوجی در نرم‌افزارExpert choice وزن دهی شدند. سپس اقدام به ساخت شاخص ترکیبی شد و با استفاده از روش منطق فازی در نرم‌افزار Matlab، توان سازگاری، حساسیت و آسیب‌پذیری کشاورزان به دست آمد. بر اساس یافته‌های حاصل از روش منطق فازی، کشاورزان گندم‌کار دارای توان سازگاری بالا، حساسیت بالا و در نتیجه آسیب‌پذیری متوسط (رو به بالا) در برابر ریزگردها بودند. دستاوردهای حاصل از این پژوهش، به برنامه‌ریزان و مدیران جهت مقابله با ریزگردها کمک می‌کند تا با در نظر گرفتن میزان آسیب‌پذیری کشاورزان شهرستان دهلران، در تخصیص اعتبارات به آنان یاری رسانند و منبعی معتبر جهت برنامه‌ریزی‌های آینده برای سرمایه‌گذاری در راستای افزایش توان سازگاری، کاهش حساسیت و در نهایت کاهش آسیب‌پذیری کشاورزان این منطقه در برابر ریزگردها باشد.

Keywords

• ریزگرد
• آسیب‌پذیری
• توان سازگاری
• حساسیت
• منطق فازی