كودكان دچار معلوليت و موانع حضور منظم در جلسات توانبخشی

Abstract

مقدمه: والدين كودكان معلول با بردن منظم فرزند خود به جلسات توان‌بخشی نقش بسزايي در موفقيت برنامه درمان فرزندشان ايفا می‌كنند، اما همه والدين به طور منظم فرزند خود را طبق وقت قبلی برای شرکت در جلسات توان‌بخشی به مراکز نمی‌برند. هدف از انجام اين مطالعه، تعيين موانع پیش روی والدين در بردن منظم کودکان خود به جلسات توان‌بخشی بود. مواد و روش‌ها: در مطالعه مقطعي حاضر با والدين 92 نفر از كودكان دچار معلوليت که در مراکز سرپایی كاردرماني، گفتاردرماني و فيزيوتراپي شهر بيرجند خدمات توان‌بخشی دریافت می‌کردند، مصاحبه شد. اين مصاحبه بر اساس پرسش‌نامه محقق ساخته متشکل از سؤالات باز و بسته صورت گرفت. روايي پرسش‌نامه با کسب نظر 11 نفر از صاحب‌نظران و محاسبه نسبت روایی محتوایی به روش Lawshe، 73/0 تأیید شده بود و پايايي آن بر اساس نتايج آزمون- باز آزمون، 89/0 بود. داده‌هاي جمع‌آوري شده به كمك نرم‌افزار SPSS نسخه 16 مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. بر حسب مورد از آزمون‌های 2c، Independent t و يا Fisher exact test استفاده شد. مقدار 05/0 > P به عنوان سطح معنی‌داري تفاوت‌ها در نظر گرفته شد. يافته‌ها: 44 نفر (8/47 درصد) از والدین به طور مرتب فرزند خود را برای شرکت در جلسات توان‌بخشی به مراکز می‌آوردند. بر اساس پاسخ والدين به سؤالات بسته پرسش‌نامه، از ميان 28 مانع بالقوه مورد سؤال، "هزينه زياد خدمات توان‌بخشي"، "فاصله زياد خانه تا مركز توان‌بخشي"، "دشواري حمل كودك به مركز توان‌بخشي"، "شرايط بد آب و هوايي در فصولي از سال" و "فرصت كافي نداشتن" به ترتیب بيشترين ممانعت را براي حضور منظم در جلسات درمان ايجاد كرده بودند. در بررسی ارتباط بين مواجهه با هر يک از 28 مانع مورد سؤال با حضور منظم در جلسات توان‌بخشی، تنها بين محدوديت ساعات كار مراكز توان‌بخشي و حضور منظم در جلسات توان‌بخشی ارتباط آماري معنی‌داري به دست آمد (879/0-037/0 = Cl، 181/0 = OR، 02/0 = P). نتيجه‌گيري: با توجه به اثرات مثبت حضور منظم در جلسات توان‌بخشی بر پیشرفت کودکان معلول و با در نظر گرفتن نتایج حاصل از این پژوهش، انجام پژوهش‌های مداخله‌ای توصیه می‌گردد که طی آن اثر رفع هر يک از موانع فوق بر پيروی والدين از توصیه درمانگران جهت حضور منظم در جلسات توان‌بخشی مورد بررسی قرار گيرد. کلید واژه ها: موانع پیروی، حضور منظم، جلسات توان‌بخشی، کودکان معلول