اثر اسانس‌‌های رازیانه و زنیان بر متابولیت‌های خون و آسیب شناسی بافت‌ کبد و کلیه‌ در موش صحرایی ویستار تحت شرایط تنش القایی دگزامتازون

Abstract

در شرایط تنش، غلظت کورتیکوئیدهای خون افزایش می­ یابد که می­تواند بر سلامت عمومی بدن و عملکرد اندام ­های حیاتی از جمله کبد و کلیه­ ها تاثیر گذارد. مصرف برخی آنتی ­اکسیدان­ های گیاهی احتمالا می­ تواند بر آسیب­ های متابولیکی ناشی از تنش تاثیر داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی اثر اسانس ­های رازیانه و زنیان بر متابولیت­ های خون و آسیب­ های بافتی ناشی از تنش القایی در موش صحرایی­ بود. از 40 سر موش صحرایی­ نر بالغ ویستار در پنج تیمار استفاده شد: 1- بدون تنش، بدون مصرف مکمل، 2- تنش بدون مصرف مکمل، 3- تنش با مصرف اسانس رازیانه، 4- تنش با مصرف اسانس زنیان، 5-تنش با مصرف مخلوط اسانس‌های رازیانه و زنیان. برای القای تنش، دگزامتازون تزریق شد (داخل ماهیچه‌ی ران، 1 میلی گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و اسانس‌های رازیانه، زنیان و مخلوط آن‌ها گاواژ شدند. در پایان، نمونه خون موش­ های صحرایی­ گرفته شد و سپس از کبد و کلیه‌ها نمونه­ برداری انجام شد. القای تنش، فعالیت ALT و AST خون را افزایش داد، اما مصرف هر یک از اسانس ­ها و مخلوط آنها فعالیت این آنزیم­ ها را کاهش داد. با مصرف اسانس رازیانه، واکوئل‌های بافت کبد بشدت کاهش یافت و ادم و تجمع چربی کمتر شد. در گروه تنش آثار دژنره شدن هیدروپیک در سیتوپلاسم سلول‌های جدار توبول‌ها مشاهده شد. اما، در گروه مصرف کننده ­ی اسانس رازیانه گلومرول‌ها ظاهر طبیعی داشتند و ادم سلولی کاهش یافت. مصرف اسانس ­های گیاهی (بویژه رازیانه) بر بهبود سلامت کبد و کلیه­ ها و رفع آسیب­ های بافتی ناشی از تنش در موش صحرایی­ اثر مثبت داشت. در شرایط تنش، غلظت کورتیکوئیدهای خون افزایش می­ یابد که می­تواند بر سلامت عمومی بدن و عملکرد اندام­های حیاتی از جمله کبد و کلیه ­ها تاثیر گذارد. مصرف برخی آنتی ­اکسیدان­ های گیاهی احتمالا می­تواند بر آسیب­های متابولیکی ناشی از تنش تاثیر داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی اثر اسانس­ های رازیانه و زنیان بر متابولیت­ های خون و آسیب ­های بافتی ناشی از تنش در شرایط تنش، غلظت کورتیکوئیدهای خون افزایش می ی­یابد که می­ تواند بر سلامت عمومی بدن و عملکرد اندام­ های حیاتی از جمله کبد و کلیه ­ها تاثیر گذارد. مصرف برخی آنتی­ اکسیدان­ های گیاهی احتمالا می­تواند بر آسیب­ های متابولیکی ناشی از تنش تاثیر داشته باشد. هدف این پژوهش بررسی اثر اسانس­ های رازیانه و زنیان بر متابولیت­ های خون و آسیب­ های بافتی ناشی از تنش القایی در موش صحرایی­ بود. از 40 سر موش صحرایی­ نر بالغ ویستار در پنج تیمار استفاده شد: 1- بدون تنش، بدون مصرف مکمل، 2- تنش بدون مصرف مکمل، 3- تنش با مصرف اسانس رازیانه، 4- تنش با مصرف اسانس زنیان، 5-تنش با مصرف مخلوط اسانس‌های رازیانه و زنیان. برای القای تنش، دگزامتازون تزریق شد (داخل ماهیچه‌ی ران، 1 میلی گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و اسانس‌های رازیانه، زنیان و مخلوط آن‌ها گاواژ شدند. در پایان، نمونه خون موش­های صحرایی­ گرفته شد و سپس از کبد و کلیه‌ ها نمونه­برداری انجام شد. القای تنش، فعالیت ALT و AST خون را افزایش داد، اما مصرف هر یک از اسانس ­ها و مخلوط آنها فعالیت این آنزیم ­ها را کاهش داد. با مصرف اسانس رازیانه، واکوئل‌ های بافت کبد بشدت کاهش یافت و ادم و تجمع چربی کمتر شد. در گروه تنش آثار دژنره شدن هیدروپیک در سیتوپلاسم سلول‌های جدار توبول‌ها مشاهده شد. اما، در گروه مصرف کننده­ی اسانس رازیانه گلومرول‌ها ظاهر طبیعی داشتند و ادم سلولی کاهش یافت. مصرف اسانس ­های گیاهی (بویژه رازیانه) بر بهبود سلامت کبد و کلیه­ ها و رفع آسیب­ های بافتی ناشی از تنش در موش صحرایی­ اثر مثبت داشت. القایی در موش صحرایی­ بود. از 40 سر موش صحرایی­ نر بالغ ویستار در پنج تیمار استفاده شد: 1- بدون تنش، بدون مصرف مکمل، 2- تنش بدون مصرف مکمل، 3- تنش با مصرف اسانس رازیانه، 4- تنش با مصرف اسانس زنیان، 5-تنش با مصرف مخلوط اسانس‌های رازیانه و زنیان. برای القای تنش، دگزامتازون تزریق شد (داخل ماهیچه‌ی ران، 1 میلی گرم به‌ازای هر کیلوگرم وزن بدن) و اسانس‌های رازیانه، زنیان و مخلوط آن‌ها گاواژ شدند. در پایان، نمونه خون موش­ های صحرایی­ گرفته شد و سپس از کبد و کلیه‌ها نمونه ­برداری انجام شد. القای تنش، فعالیت ALT و AST خون را افزایش داد، اما مصرف هر یک از اسانس ­ها و مخلوط آنها فعالیت این آنزیم­ ها را کاهش داد. با مصرف اسانس رازیانه، واکوئل‌های بافت کبد بشدت کاهش یافت و ادم و تجمع چربی کمتر شد. در گروه تنش آثار دژنره شدن هیدروپیک در سیتوپلاسم سلول‌های جدار توبول‌ها مشاهده شد. اما، در گروه مصرف کننده­ ی اسانس رازیانه گلومرول‌ها ظاهر طبیعی داشتند و ادم سلولی کاهش یافت. مصرف اسانس ­های گیاهی (بویژه رازیانه) بر بهبود سلامت کبد و کلیه ­ها و رفع آسیب­ های بافتی ناشی از تنش در موش صحرایی­ اثر مثبت داشت.

Keywords

• ادم بافتی
• دژنره شدن هیدروپیک
• رازیانه
• زنیان
• موش صحرایی