Kronik Böbrek Yetmezliği Hastalarının Glomerüler Filtrasyon Değerinin Bağımsız Değişkenler İle Yordama Gücü

Abstract

Amaç: Çalışma hemodiyaliz hastalarının hastane anksiyete-depresyon düzeyi, uyku kalitesi ve öğrenim gereksinimlerinin glomerular filtrasyon değeri (GFR) üzerindeki ilişkisi araştırmak amacıyla yapıldı. Gereç ve Yöntemler: Tanımlayıcı ve ilişki arayıcı tipindeki bu çalışmanın evrenini Sakarya’da bir eğitim ve araştırma hastanesinde nefroloji ve diyaliz ünitelerinde tedavi gören tüm hastalar, örneklemini ise araştırmanın sınırlılıklarına uyan 218 hasta oluşturdu. GFR değeri doğrultusunda diyalize giren ve girmeyen gruplar belirlendi. Veri toplamada; araştırmacı tarafından hazırlanan sosyo-demografik özellikleri, GFR değeri, HAD, PUKİ ve HÖGÖ ölçeklerini içeren anket formu, kullanıldı. Varyans analizleri sonucunda istatistiksel olarak anlamlı etkileri olan bağımsız değişkenler kullanılarak çoklu doğrusal regresyon analizi yapıldı. İstatistiksel analizlerde IBM SPSS v23.0 programı kullanıldı. Bulgular: Çalışma sonucunda hastaların 15 gt;GFR olan bireylerin %21.7'sinde HAD-A, %39.1'inde HAD-D eşik seviyesinin üzerinde iken, 15 lt;GFR bireylerin %91.3'ünde HAD-A, %95.0'ında HAD-D eşik seviyesinin üzerinde idi. HÖGÖ toplam puan ortalamaları 15 gt;GFR bireylerde 182.00-67.5 ve 15 lt;GFR bireylerde ise; 95.50-41.5 idi. PUKİ toplam puanına cut-off değeri olan 5 puanına göre baktığımızda 15 gt;GFR olan bireylerin 85.5'inin (n=118), 15 lt;GFR ise %100'ünün uyku kalitesi kötü olduğu belirlendi. Varyans analizleri sonucu HAD ile GFR düzeyi arasında ilişki olduğu ve birbirlerini %50 yordadığı belirlendi (p lt;0.001). Sonuç: Bu sonuçlar doğrultusunda uyku, anksiyete ve öğrenim gereksinimin GFR ile ilişkisini inceleyen araştırmada, diyaliz tedavisi gören bireylerin emosyonel problemlerinin değerlendirilmesi ve gerekli durumlarda psikiyatrik desteğin başlatılması sağlanmalı önerilebilir.

Keywords

• kronik böbrek yetmezliği
• glomerüler filtrasyon
• uyku kalitesi
• anksiyete ve depresyon