ARTS: Artuklu Sanat ve Beşeri Bilimler Dergisi (Sep 2022)
Son Dönem Türk Sinemasında Anti-Kahraman Kadınlar
Abstract
Türk sinemasının karakter temsilleri bağlamında yapısal dönüşümü düşünüldüğünde özellikle 80’ler sonrasında o güne dek tabu olarak kabul edilen eşcinsellik, etnik kimlikler ve inanç meselesi gibi birçok konunun beyaz perdeye taşındığı görülmektedir. Buna rağmen, günümüzde dahi Türk filmlerinin temalarında tam anlamıyla toplumsal cinsiyet kalıp yargılarının aşıldığı söylenemez. Genellikle ideolojik yaklaşımlar çerçevesinde şekillenen ve toplumsal yaşamda yazılı olmayan bir kural gibi işleyen bu roller, sinemada da karakterler aracılığıyla kendisini gösterir. Fakat bugün, toplumsal cinsiyet kalıplarının dışına çıkıyor olsa da izleyici tarafından benimsenen farklı bir karakter yapısı bulunmaktadır: Anti-kahramanlar. Çalışmada, Türk sinemasının son dönemde çekilen Nefesim Kesilene Kadar (2015) ve Sofra Sırları (2017) adlı filmleri üzerinden anti-kahraman kadın karakterler feminist kuram çerçevesinde betimsel analiz yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmada, kadın karakterlerin filmlerdeki temsil biçimlerine odaklanılmaktadır. Dolayısıyla, her iki film de Türk sinemasında başrollerde yer alan anti-kahraman kadınların temsilini kadın ve erkek yönetmenlerin bakış açısıyla yansıtmasından dolayı çalışmaya dahil edilmiştir. Çalışmada, anti-kahraman kadınların sinemada toplumsal cinsiyet rollerinin sunulmasına ve karakter oluşumuna olan etkileri sorgulanmıştır. Buna göre, kadın karakterlerin anti-kahraman olarak konumlanması ile birlikte toplumsal cinsiyet kalıp yargılarını dönüştürme potansiyeli olduğu saptanmıştır.