روانشناسی بالینی و شخصیت (Sep 2020)

سیستم‌های مغزی بازداری و فعال‌سازی رفتاری (BIS/BAS) و برتری نیمکره‌ای در افراد با و بدون آلکسی‌تیمیا

  • علیرضا آقایوسفی,
  • غلامحسین جوانمرد,
  • رقیه محمدی قره قوزلو

DOI
https://doi.org/10.22070/cpap.2020.2843
Journal volume & issue
Vol. 16, no. 1
pp. 141 – 149

Abstract

Read online

مقدمه: مرور ادبیات پژوهش، این فرض را به ذهن متبادر می‌کند که احتمال دارد اساس زیستی – عصبی مشترکی برای آلکسی‌تیمیا، برتری نیمکره‌ای و سیستم‌های مغزی رفتاری، موجود باشد. لذا، هدف این پژوهش، بررسی سیستم‌های مغزی بازداری و فعال‌سازی رفتاری و برتری نیمکره ای در اختلال آلکسی‌تیمیا بود روش: پژوهش حاضر، یک مطالعه علّی - مقایسه‌ای است که به روش پس‌رویدادی انجام یافته است. بدین منظور، 25 دانشجوی فاقد علایم آلکسی‌تیمیا، و 25 دانشجوی دارای آلکسی‌تیمیا به روش هدفمند از بین دانشجویان دختر و پسر مقطع کارشناسی دانشگاه‌های پیام‌نور مرکز بناب و تبریز در پنج رشته تحصیلی که شامل 1760 نفر بودند انتخاب شدند. ابزارهای گردآوری اطلاعات در این تحقیق، پرسشنامه آلکسی‌تیمیای تورنتو، پرسشنامه سیستم‌های مغزی بازداری و فعال‌سازی رفتاری کارور و وایت (1994)، و پرسشنامه دست برتری ادینبورگ، بودند. داده‌های گردآوری شده با تحلیل واریانس چند‌متغیری و به‌وسیله نرم‌افزار آماری اس. پی. اس. اس. - 18 تجزیه و تحلیل شدند. نتایج: نتایج نشان داد افراد دارای آلکسی‌تیمیا به لحاظ غلبه نیمکره‌ای تفاوتی با افراد بدون آلکسی‌تیمیا نداشتند. افراد دارای آلکسی‌تیمیا بازداری رفتاری کمتری داشتند و میانگین سایق در افراد دارای آلکسی‌تیمیا، پایین‌تر بود (p < 0/01). بحث و نتیجه‌گیری: به نظر می‌رسد افراد دارای آلکسی‌‌تیمیا بخاطر اینکه از آگاهی و پردازش هیجانی پایین‌تری برخوردارند، با کنارگذاشتن هیجانات و احساسات، و با بازداریِ کمتری رفتار می‌کنند. چراکه آگاهی‌هیجانی در قشر پیشانی پردازش می‌شود و این در‌حالیست که آلکسی‌تیمیا با اختلال در مهار قشری مرتبط است.

Keywords