Turkish Journal of Shiite Studies (Jun 2021)
Mehmet Nur Akdoğan. Tarihsel ve Aktüel Boyutlarıyla Gadîr-i Hum. Ankara: TDV Yayınları, 2021.
Abstract
Başta İmâmiyye Şîa’sı olmak üzere neredeyse tüm Şiî gruplara göre Hz. Peygamber Veda haccı dönüşü (18 Zilhicce 10/17 Mart 632), dinlenmeye pek de elverişli olamayan Gadîr-i Hum denilen yerde önemli bir konuyu bildirmek için konaklamış ve bu sırada, kendisine indirilen vahyin her birini tebliğ etmesini emreden, bunu yapmadığında elçilik görevini yerine getirmemiş olacağını belirten âyet (el-Mâide 5/67) nâzil olmuştur. Olayın tam olarak nasıl gerçekleştiği Ehl-i Sünnet ve Şiî âlimlerce tartışma konusu olarak karşımıza çıkmaktadır. Gadîr-i Hum hadisesi temelinde, İslam tarihi boyunca Müslümanların problematiklerinden bir tanesi olagelmiş “hilafet” meselesini barındırmaktadır. Bu vakıa bilhassa İmâmiyye tarafından savunulan: Hz. Ali’nin hilafete nass ile tayin edildiği iddiasına delil olarak getirilmektedir. Dr. Mehmet Nur Akdoğan, Tarihsel ve Aktüel Boyutlarıyla Gadîr-i Hum adlı çalışması ile İslam tarihinde önemli bir tartışma konusunun temelinde olan bu vakıanın tarihi akış içerisindeki konumunu, günümüze yansımalarını ve bilginin değişim ve dönüşümü bağlamında taraflarca ele alınış şekillerini incelemektedir. Çalışmamızda yazarın bu eserini değerlendirmeye çalışacağız.