ÇEVRENİN MERKEZLEŞMESİNDE GELENEĞİN ETKİSİ: KARESİOĞULLARI ÖRNEĞİ

Abstract

Öz: Türkiye Selçuklu Devleti, Anadolu’da Türk-İslâm idare anlayışının yerleşmesi ve olgunlaşmasında büyük pay sahibi, Anadolu Türklüğünü büyük ölçüde siyasî çatısı altında toplamış bir devlettir. Bu devletin hâkimiyet devrinde oluşan toplumsal merkezî alanın temel dinamikleri, devletin güç yitimine uğramasıyla beliren Türk Beyliklerine de aktarılmış olmalıdır. Bu noktada Karesioğulları, Türkiye Selçuklu Devleti ile çağdaş ve onun tarafından ilhak edilmiş bulunan Dânişmendliler ile akrabalık temelinde inşa edilen gelenek dolayısıyla ayrı bir konumu işgal eder. Bu çalışmanın amacı Karesioğulları’nın Dânişmendliler soyundan geldiğini red yahut kabul eden görüşleri tartışmak değil; bu türden bir akrabalığa ilişkin salt geleneğin mevcudiyetinin dahi Karesioğulları’nın çevrede yeni bir merkez inşa etmesine olası katkısını tetkik etmektir. Abstract: Rum Seljuqs which played an important role in establishment and development of Turkish-Islamic administration perception in Anatolia has established a state that assembled Anatolian Turks under a political entity. The main dynamics of the social central zone that has been formed under this state’s dominion, should have been transferred to Turkoman Principalities after the state’s dissolution. At this point, Karasids have a privileged position on the grounds of their relations with Danishmendids. This paper does not aim to argue the views supporting or rejecting the Karasid-Danishmendid relations. In this paper, the effect of the tradition relating Karasids to Danishmendids on the construction of a new center on former periphery will be evaluated.

Keywords

• Karesioğulları
• Dânişmendliler
• Merkez
• Çevre
• Karasids
• Danishmendids
• Center
• Periphery