Yakın Dönem Türkiye Araştırmaları (Jun 2018)

Cumhuriyet Döneminde Modernleşmenin Kadın Simgesi: Afet İnan (1925-1938)

  • Olcay Özkaya Duman,
  • Volkan Payaslı

Journal volume & issue
Vol. 17, no. 33
pp. 65 – 122

Abstract

Read online

Gelenekten gelen mutlakiyetçi monarşinin mutlak hüviyetinin zayıflamaya başla- dığı, hürriyet ve anayasal sistem söylemleriyle iki ayrı dönemde tecrübe edilecek olan parlamenter monarşinin hükmünün süreceği, eskiye oranla daha köktenci bir yenileşmenin inkılapçı izlerinin belirmeye başladığı ikircikli bir dönemin tanığı ve adananıdır Afet İnan. Dolayısıyla Afet İnan, bu ara dönemin geçiş sancılarını tecrübe etmiş, döneminin her türden siyasal, sosyal, kültürel ve entelektüel at- mosferinden beslenmiş, kadın hakları, arkeoloji ve antropoloji gibi çalışmaların öncüsü olmuştur. Eski ile yeni, geleneksel ile modern, mutlakiyet ile anayasal sistem arasında ka- lınan bir dönemin tam da ortasında, kendisine yaşamın her alanında bir yer ve yön bulma çabasını tecrübe etmiştir. Tarihin bu önemli dönemecinin tanığı olan Afet İnan, yaşadığı dönem içerisinde değerlendirilmeye çalışılacaktır. Çöküşten bir kuruluş öyküsü yazılan dönemin etkin kadrosu içerisinde yer alacak olan Afet İnan’ın, bu kuruluş ve kurtuluş hikâyesinin neresinde yer aldığı, sahip olduğu de- ğer ve geliştirdiği düşüncelerini nasıl bir ortamda oluşturduğu, çalışmanın ceva- bını aramaya gayret gösterdiği soruların başında yer almaktadır. Kendi ifadesiy- le, şahsını Atatürk’ün talebesi ve ilim arkadaşı olarak tanımlayan İnan’ın, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti’nin modernleşme sürecini pek çok alanda temsil eden bir değeri olduğu anlaşılmaktadır.

Keywords