Ardahan Türkülerinin Söz Varlığı ve Kültürel Motifler Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

Türküler toplumun yaşam biçimini, kültürünü yansıtan önemli edebi ürünler içerisinde yer almaktadır. Türkülerdeki motifler bu kültürü yansıtan ögelerdir. Bu motifler halkın yaşam tarzını, gelenek ve göreneklerini yansıtırlar. Bu çalışma Ardahan türkülerindeki söz varlığı ve kültürel motifleri belirlemek amacıyla yapılmıştır. Çalışmada betimsel yöntem kullanılmış olup doküman incelemesi yapılarak Ardahan iline ait türküler, genel konu başlıkları ile içerdiği motifler ve semboller açısından incelenmiştir. Bu kapsamda Türkiye Radyo Televizyon Kurumu (TRT) kaynaklarından ulaşılabilinen Ardahan yöresine ait yirmi iki türkü İncelenmiştir. İncelenen Ardahan türkülerinde sevgili – aşk, göç, ayrılık, gurbet, doğa, ölüm - ağıt ve ekonomik faaliyetler gibi konuların işlendiği görülmektedir. İncelenen türkülerdeki kültürel motiflere yörenin yer şekilleri ve dış mekân unsurları, iklim, hayvanlar, bitkiler, gök cisimleri, madenler, dinî ögeler, renkler, kadın ve erkek adları, akrabalar, hüzün ve acı, giyim eşyaları, düğünler ve enstrümanların etki ettiği görülmektedir. Türkülerin söz varlığı ele alındığında yörenin kültürel dokusuyla yakından ilişkili olduğu ortaya çıkmaktadır. Bu çalışmada Ardahan yöresi türkülerindeki söz varlığını oluşturan ögeler ele alınmıştır. Okullarda çeşitli kademelerde ve farklı derslerde kültür aktarımında türkülerin söz varlığından yararlanılması etkili bir yol olacaktır.

Keywords

• Ardahan
• türkü
• kültürel motif
• söz varlığı