Journal of Philosophical Investigations (May 2018)
معرفتشناسی تکاملی دونالد کمبل
Abstract
دونالد توماس کمبل در زمره دانشمندان روانشناسی و علوم اجتماعی است که سهم زیادی در گسترش رویکردی تکاملی به فلسفه علم، اخلاق و به ویژه معرفتشناسی دارد. کمبل، ایدههای معرفتشناسانه خود را که نوعی معرفتشناسی توصیفی است، معرفتشناسی تکاملی خواند. وی در این رویکرد، منطقِ حاکم بر فرآیند انتخاب طبیعی را برای تبیین سطوح مختلف معرفت، از سطح زیستی تا سطح فرهنگ و علم، استفاده میکند. به عبارت دیگر، وی در پی صورتبندی نظریهای کلی درباره معرفت، مبتنی بر انتخاب طبیعی با استفاده از دادههای علوم زیستی، روانشناسی و جامعهشناسی است. کمبل، مکانیسمِ تنوع کور و ابقاء انتخابی- تکواا - را مکانیسم کلیِ فرآیندهای تکاملی از جمله فرآیندهای زیستی، یادگیری و خلاقیت در نظر میگیرد و با تعمیم این مکانیسم به سطح علم، به تبیین تغییرات معرفت علمی میپردازد. در این مقاله، ضمن ارائه گزارشی توصیفی-تحلیلی و نقد معرفتشناسی تکاملی کمبل، به پیامدهای فلسفی معرفتشناسی تکاملی وی نیز خواهیم پرداخت.