İsimden İsim Yapan +sAk Eki ile Fiilden İsim Yapan -sAk Ekinin Yapı ve Anlam Bakımından Değerlendirmesi

Abstract

Türkçede eklerin büyük bir öneminin olduğu herkesin malumudur. Bu ekler içerisinde de yapım ekleri, yeni kelimelerin türetilmesi ve çeşitli anlam ilgilerinin kurulmasında kullanılır. Bu durum, Türkçenin tarihi seyri boyunca eklerin az-çok değişikliğe uğramasıyla belli bir düzen içerisinde devam etmiştir. Aynısı, +sAk, -sAk ekleri için de geçerlidir. Bu ek de zaman içerisinde hem yapı hem de anlam bakımından bazı değişikliklere uğramıştır. Önceleri isimden isim yapma ekiyken, ses düşmesi nedeniyle doğrudan fiillere de eklenir olmuştur. Böylece, görevleri arasına fiilden isim yapma da eklenmiştir. Buradan hareketle, çalışmada +sAk, -sAk birleşik eklerinin oluşumuna, birleşik olarak kullanıldığı örneklerin neler olduğuna, Türkçenin değişik dönemlerinde nasıl kullanıldığına, isim ve fiillere eklenerek ne tür kelimeler yaptığına ve Türkçenin dönemleri üzerine yapılmış dil bilgisi çalışmalarında yer alıp almadığına bakılmıştır. Bu işlem yapılırken de Türkçenin tarihi devirlerine ait eserlerden, bu eserler üzerine yapılmış incelemelerden ve günümüzdeki dil bilgisi çalışmalarından eklerin kullanımıyla ilgili örnekler verilmiştir.

Keywords

• türk dili
• yapım eki
• dil bilgisi
• +sak eki
• -sak eki