Necmettin Erbakan Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi (Dec 2022)
ESKİ TÜRKLERDE VE OSMANLI DEVLETİNDE MEŞRUİYET İNANCI BAĞLAMINDA DEVLET BAŞKANININ BELİRLENMESİ
Abstract
Meşruiyet, şer’i ve şeriat sözcükleriyle akraba bir kelimedir. Edebi anlamda ise meşru kabul edilen şeriata uygun olan manasında kullanılır. Siyaset Bilimi ve Genel Kamu Hukuku bu kavramı hukuk ve ahlak kurallarına uygun şekilde oluşturulmuş hukuki kurumlar ve kuralları ifadede kullanır. Meşruiyet iktidarlar için son derece önem arz eder. Tarih boyunca güç veya şiddet kullanarak iktidarlar el değiştirmiş ancak meşruiyet kazanmadığından uzun süreli olamadıkları görülmüştür. Tarih iktidarda kalma yolunun halkın saygısından geçtiğini öğretmektedir. Güç kullanma tekeli iktidarlar için halkın saygısını elde etmek için araç konumundadır. İktidarlar devamlılık istiyorsa meşru temele dayanarak otoriteye dönüşmelidirler. Türkler köklü bir devlet geleneğine sahiptir. Eski Türklerde meşruiyetin kaynağı kut inancıdır. Kut doğumla kazanılır ancak yetenek ve başarı ile sürdürülebilir. Türklerin İslamiyet’i kabulü ile birlikte meşruiyet inançlarında da belli değişiklikler olmuştur.
