راهبردهای مقابله‌ای روانشناختی و گرایش به اعتیاد در بین نوجوانان: نقش تعدیل‌کنندگی تاب‌آوری و توانایی تحمل ابهام

Abstract

مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین راهبردهای مقابله‌ای روانشناختی و گرایش به اعتیاد با میانجیگری تاب‌آوری و توانایی تحمل ابهام بود. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع همبستگی می‌باشد و بدین منظور 200 دانش‌آموز مقطع متوسطه به صورت نمونه گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب گردید و سپس شرکت‌کنندگان در این پژوهش پرسشنامه‌های راهبردهای مقابله‌ای پاکلر و اندلر (1990)، استعداد به اعتیاد وید و همکاران (1992)، تاب‌آوری کانر و دیویدسون (2003) و توانایی تحمل ابهام لین و همکاران (1993) را پاسخ دادند و اطلاعات جمع‌آوری‌شده از طریق شاخص‌های توصیفی، همبستگی و مدل معادلات ساختاری تحلیل گردیدند. نتایج: نتایج نشان داد که راهبرد مقابله‌ای مساله‌مدار رابطه منفی و معناداری با استعداد به اعتیاد دارد(r=-0.395, p <0.01)، نیز بین راهبردهای مقابله‌ای اجتنابی و هیجان‌مدار و استعداد به اعتیاد رابطه مثبت و معناداری مشاهده شد (p <0.05)، نیز تحلیل مسیر نشان داد که بین راهبردهای مقابله‌ای مساله‌مدار و اجتنابی و استعداد به اعتیاد رابطه مستقیم و مثبت وجود دارد (t=-3.75, p=0.000, t=2.82, p=0.004)، بر اساس مدل تحلیل مسیر توانایی تحمل ابهام به طور معناداری توانست رابطه بین راهبردهای مقابله‌ای مساله‌مدار و اجتنابی با استعداد به اعتیاد را تعدیل کند (z=2.43, -2.53, p <0.05) همچنین الگوی تحلیل مسیر نشان‌دهنده نقش میانجی‌گری تاب‌آوری در ارتباط بین سبک‌های مقابله‌ای و استعداد به اعتیاد نبود (0.05≤p). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج از این فرضیه حمایت کردند که راهبردهای هیجان‌مدار و اجتنابی منجر به استعداد به اعتیاد می‌شود و توانایی تحمل ابهام بالا می‌تواند نقش تعدیل‌کننده در این رابطه باشد.

Keywords

• راهبردهای مقابله‌ای
• تاب‌آوری
• تحمل ابهام
• گرایش به اعتیاد