تعیین مدل اکتشافی بوکسیت جاجرم با استفاده از داده های اکتشافی در محیط GIS

Abstract

تلفیق اطلاعات اکتشافی متنوع (زمین‌شناسی، سنجش از دور، ژئوفیزیک، ژئوشیمی، حفاری و غیره) مسأله مهمی در شناسایی دقیق‌تر ذخایر معدنی است. هدف از این تحقیق، پردازش و تفسیرداده‌های زمین‌شناسی، سنجش از دور و ژئوفیزیک در منطقه معدنی بوکسیت جاجرم، تلفیق نتایج این داده‌های اکتشافی در سیستم اطلاعات جغرافیایی(GIS) و تهیه نقشه پتانسیل معدنی منطقه است. پـردازش و تفسـیر داده‌های ماهواره‌ای و ژئوفیزیکی در محدوده مورد مطالعه به‌صورت جداگانه انجام شد؛ که از هر یک، نتایج جداگانه‌ای حاصل شد و هر کدام مناطق خاصی را به‌عنوان مناطق بی‌هنجار (آنومالی) پیشنهاد کردند. در مطالعات سنجش از دور انجام ‌شده، روش نسبت‌گیری باندی برای شناسایی دولومیت‌ها و سنگ‌های سیلیسی در منطقه استفاده شد. داده‌های ژئوفیزیکی منطقه نیز شامل 82 سونداژ ژئوالکتریکی در طول 3 خط برداشت با فاصله 25 متر از هم و فاصله بین خطوط برداشت 10 متر بود. بعد از انجام مدل‌سازی یک‌بعدی سونداژها، یک مدل سه بعدی با کمک مدل‌های مذکور و با استفاده از نرم‌افزار Rock work تهیه شد. در نهایت لایه‌های اطلاعاتی حاصل از داده‌های اکتشافی مختلف با استفاده از روش منطق فازی و عملگر گاما، در GISبا یکدیگرتلفیق شده و نقشه پتانسیل کانی‌سازی بوکسیت در منطقه تهیه شد. نقشه‌های پتانسیل کانی‌سازی مربوطه، مناطقی را که ارزش فازی بالاتری دارد، به‌عنوان مناطق مستعد برای حضور کانی‌سازی بوکسیت پیشنهاد کرده است.

Keywords

• بوکسیت
• سنجش از دور
• ژئوفیزیک
• مدل‌سازی
• سامانه اطلاعات جغرافیایی
• منطق فازی