Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne (Dec 2020)
Źródła elektroniczne w pracy teologa systematyka
Abstract
Postęp techniczny związany z upowszechnieniem elektronicznej formy publikacji oraz z rozwojem Internetu, kształtującym nowy status komunikacji, w rewolucyjny sposób wpłynął na sposób uprawiania nauki. Zmiana dotknęła także metod prowadzenia badań i rozpowszechniania ich wyników w teologii. Teologia systematyczna (traktowana tu jako obszar badań z teologii fundamentalnej, dogmatycznej i moralnej) jest specjalizacją teologiczną, która odwołuje się do wielu typów właściwych dla siebie źródeł (Biblia, nauka Kościoła, historia teologii, wiara ludu Bożego, liturgia itd.), a także rezultatów badań w innych naukach, a w końcu także wymaga uczestnictwa w toczącym się aktualnie dyskursie teologicznym. Stąd wspomniane zmiany ułatwiające dostęp do materiałów źródłowych i aktualnych publikacji mają wielkie znaczenie dla teologa, pod warunkiem zdobycia umiejętności posługiwania się nowymi technologiami. Ze względu na wielką liczbę źródeł udostępnionych w Internecie można w krótkim opracowaniu jedynie – nie zbliżając się do kompletności prezentacji – wskazać przez pogrupowanie różne sposoby ich publikacji. W ten sposób możliwa jest ich przybliżona charakterystyka i wstępna ocena wiarygodności. Dokonany przegląd pokazuje, że wiarygodność publikacji zasadniczo jest dziedziczona od podmiotów publikujących je: stąd pierwszeństwo mają instytucje naukowe, uznane wydawnictwa, nowe podmioty ukonstytuowane w przestrzeni Internetu, o ile przedstawiają jasną politykę naukową. Równocześnie, wobec ciągle wzrastającej ilości informacji, ważna dla naukowca jest orientacja w świecie baz danych, szczególnie tych dziedzinowych, zarówno bibliograficznych, jak i pełnotekstowych. Należy zauważyć, że niebagatelną formą rozwoju myśli teologicznej, niewykorzystaną jeszcze w wysokim stopniu przez środowisko teologiczne, jest umożliwiona w Internecie wymiana między naukowcami: bezpośrednia bądź odbywająca się za pośrednictwem wyspecjalizowanych platform.
Keywords