Labirynt tożsamości. Czeczeńska lezginka w perspektywie antropologii tańca

Abstract

Celem pracy jest antropologiczna analiza wybranej formy tradycyjnego tańca czeczeńskiego, lezginki. Autor stawia tezę o istotnej roli tego fenomenu kultury w międzypokoleniowym przekazie kulturowym w społeczności Czeczenów (inaczej Wajnachów) oraz obecnych w tańcu, dających się obserwować uniwersaliach charakterystycznych dla ich zbiorowej tożsamości. W toku wywodu powołuje się na prace antropologów amerykańskich i polskich, wykorzystując do opisu pojęcia takie jak wiedza ucieleśniona, kontekst oraz uniwersalia kulturowe. Podejmuje analizę poszczególnych elementów tańca, w tym spiralę jako formę organizującą ruch tancerzy, a także relacje tancerz-tancerka oraz tancerz-widownia. Każdy z elementów opatruje komentarzem kulturowym. Ważnym punktem odniesienia jest kategoria labiryntu. Autor przywołuje badania potwierdzające związek lezginki ze starogreckim mitem o Tezeuszu i labiryntem jako bogatym semantycznie tropem interpretacji czeczeńskiego chełchar (tańca). W końcowej części pracy zawarty jest wniosek o ograniczeniach, jakim podlega antropologiczna analiza form tanecznych.

Keywords

• kultura czeczeńska
• taniec czeczeński
• lezginka
• labirynt
• chełchar